اهمیت انواع اسیدها در صنایع بسیار زیاد است و از میان صدها اسید گوناگون، اسید بوریک در طلاسازی بیش از دیگر اسیدها کاربرد دارد. اسید بوریک در طلاسازی نه تنها در تشخیص طلا بلکه در فرآیند تولید و خالص سازی فلز گرانبهای طلا نیز کارایی دارد. به همین علت در این نوشتار قصد داریم به این مسئله بپردازیم تا مطالب مفید و خواندنی در خصوص اسید بوریک در طلاسازی را یک جا به اطلاع شما برسانیم.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
اسید بوریک چیست؟
اسید بوریک یک اسید و ماده شیمیایی ملایم با فرمول H3BO3 یا B(OH)3 است که به صورت جامد کریستالی یافت می شود. این اسید با نامهای دیگری مانند هیدروژن بورات، اسید ارتوبوراسیک، اسید بوریک، اسید ارتو بوریک و اسید بوریک لوئیس نیز شناخته می شود. این ماده شیمیایی بی بو است و طعمی تلخ دارد. اسید بوریک در آب محلول است و در آب جوش به خوبی حل می شود. این ماده معدنی در دمای 236 درجه سانتیگراد ذوب می گردد و در دمای 300 درجه سانتیگراد هیدراته می شود و اسید تترا بوریک یا اسید پیروبوریک را تشکیل می دهد. این ماده شیمیایی در برابر شعله بسیار مقاوم است و قابل اشتعال نیست. شکل زیر ساختار مولکولی اسید بوریک را نشان می دهد.
خواص اسید بوریک
اسید بوریک در ردیف اسیدهای ملایم و نسبتاً ضعیف قرار دارد. این محصول حلال در آب می باشد و هرچه دمای آب بالاتر باشد، انحلال پذیری آن نیز بیشتر است. در حالت کلی نیز نوعی ماده معدنی اشتعال ناپذیر با میزان سمیت پایین است. از مهم‌ترین خواص این محصول می توان به قارچ کشی، حشره کشی و علف کشی اشاره کرد. به عبارت دیگر، ضدعفونی کردن، درمان عفونت و از بین بردن موجودات ریز از اثرات حضور آن است. همین مسئله باعث شد تا در داروسازی بسیار مورد توجه قرار گیرد. اسید بوریک با اهداف گندزدایی و حذف اکسیدهای فلزی، جلوگیری از تشکیل آمید و حل کردن ناخالصیها نیز کارایی دارد.
کاربرد بوریک اسید
اسید بوریک از داروسازی گرفته تا صنایع تولید کاشی و سرامیک با توجه به خواصی که این محصول دارد، همواره مورد نیاز است. در حالت کلی از این محصول در صنایع کشاورزی، داروسازی، تولید مصالح ساختمانی، شیشه سازی، آتش نشانی و موارد مشابه بسیار استفاده می گردد. بیشترین کاربرد اسید بوریک مربوط به صنایع ساخت کاشی و لعاب سازی است. امروزه از این محصول در تولید حشره کش، پمادهای سوختگی، کودهای کشاورزی و… استفاده می گردد. در آزمایشگاه ها، نیروگاه ها، آتش نشانی، داروسازیها و اماکن مشابه نیز مستقیما کاربرد دارد. از این محصول با اهداف دیگری هم استفاده می شود، از جمله: کنترل سرعت شکافت هسته ای. تثبیت سوراخهای انفجار، پالایش و محافظت در برابر اکسیداسیون، تثبیت سرباره های متالورژی و کنترل بهتر ضایعات، غیرفعال کردن فلزات آهنی برای کاهش خوردگی مضر، تولید آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی.
نقش اسید بوریک در طلاسازی
اسید بوریک در طلاسازی علاوه بر استخراج در پردازش و بازیابی طلا، نقشی همه کاره در فرآیندهای متالورژی ایفا می کند. استفاده از آن به حذف اکسیدهای فلزی کمک می کند و کنترل سرباره را بهبود می بخشد. خلوص، غلظت و گرانروی مناسب اسید بوریک بر خواص آن تأثیر می گذارد و کارایی آنها را تعیین می کند. با استفاده از این محصول می توان مواد باکیفیت تری بازیابی کرد، عملکرد محصول را بهبود بخشید و از نقصهای پرهزینه در محصولات نهایی مانند ترک خوردگی و سوراخ شدن در آبکاری جلوگیری کرد.
خرید اسید بوریک
اسید بوریک با توجه به کاربردهای گسترده ای که دارد، امروزه مورد نیاز بسیاری از صنایع است. اسید بوریک مورد نیاز صنایع مصرفی به عنوان نوعی ماده شیمیایی مستقیما توسط کارخانجات مربوطه تولید می شود. از این رو، محصولات موجود با رده های کیفی مختلف در بازارها قابل دسترسی هستند. اسید بوریک را گرچه از طریق مراکز مختلف می توان تامین نمود، اما مهم خرید اسید بوریک خالص و مرغوب است. بهترین راه برای خرید اسید بوریک مرغوب و مطمئن، خرید محصول از طریق شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات است که این محصول را به صورت تخصصی ارائه می کند. در این صورت بهترین محصولات را با مناسب ترین قیمتهای روز می توانید خریداری کنید.
کاربردهای اسید بوریک در طلا سازی
چرا اسید بوریک در طلا سازی کاربرد دارد؟ هنگامی که در یک شار پالایش طلا از اسید بوریک استفاده می شود، بازیابی را بالا و تخریب تجهیزات را پایین نگه می دارد. همچنین، برای حل کردن اکسیدهای فلزی به کار می رود. اسید بوریک در سنجش طلا بسیار استفاده می شود؛ به این صورت که برای اطمینان حاصل کردن از طلا بودن یک سنگ طلایی معدن، اندکی اسید بوریک روی آن می ریزند. در صورتی که سنگ از طلا ساخته شده باشد هیچ واکنشی اتفاق نمی افتد. در غیر این صورت سنگ و محتویات آن شروع به جوشیدن و حل شدن در اسید می کنند.
غلظت مناسب اسید بوریک به صرفه جویی در انرژی، کاهش آسیب به تجهیزات ذوب و بازیابی فلزات گرانبها کمک می کند. چرا که اسید بوریک اکسیدهای فلزی را در دماهای پایین تر حل می کند. دیگر کاربردها و اهداف استفاده از اسید بوریک در طلاسازی عبارتند از:
- تسهیل بازیابی بهتر سنگ معدن طلا در دماهای پایین تر
- کاهش ویسکوزیته سرباره
- جلوگیری از احتراق و به حداقل رساندن دود
- کاهش هدر رفت محتوای فلزات گرانبها از طریق سرباره
سوالات متداول اسید بوریک در طلاسازی
1- جامدهای کریستالی اسید بوریک در چه رنگهایی موجود هستند؟
کریستالهای اسید بوریک کلا در دو نوع بی رنگ و سفید موجود هستند.
2- اسید بوریک در چه مواقعی خطر آفرین است؟
بلعیدن و تماس محصول با چشم ممکن است آسیبهای جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد و به محض اتفاق افتادن لازم است بلافاصله به پزشک مراجعه شود.
3- اسید بوریک در عطاری به چه منظورهایی استفاده می شود؟
این محصول به عنوان نگهدارنده در جهت جلوگیری از خرابی و کرم زدگی محصولات خشکبار همچون برنج و گندم به کار می رود.
4- از اسید بوریک چه محصولاتی به دست می آید؟
وقتی اسید بوریک در دماهای بالا هیدروژن از دست می دهد، محصول متابوریک اسید حاصل می شود.
5- چرا اسید بوریک در آبکاری فلزات کاربرد دارد؟
این محصول کنترل کننده pH می باشد، از این رو در فرآیندهای آبکاری فلزات همواره مد نظر است.
