هیدروکسید آلومینیوم (Aluminium hydroxide) یک ماده آمفوتریک و در طبیعت به شکل گیبسیت یافت می شود. از ترکیبات نزدیک به آن می توان به هیدروکسید اکسید آلومینیوم و آلومینیوم اکسید یا آلومینا اشاره کرد که هر دوی آن ها نیز آمفوتریک می باشند. این ترکیبات در مجموع از اجزای اصلی تشکیل دهنده کانی باکوسایت آلومینیوم می باشند.

تولید هیدروکسید آلومینیوم

هیدروکسید آلومینیوم در فرایند بایر تولید می شود. این فرایند شامل حل بوکسیت در هیدروکسید سدیم در دمای 270 درجه سانتیگراد می باشد. دور ریز خشک و دور ریز بوکسیت از فرایند جدا می شوند و هیدروکسید آلومینیوم در محلول باقی مانده از آلومینات سدیم ته نشین می شود. این ترکیب را می توان با استفاده از روش calcination به اکسید آلومینیوم یا آلومینا تبدیل کرد. مواد زائد باقی مانده در این فرایند که اغلب اکسید آهن می باشد بسیار سوزاننده است.

کاربرد هیدروکسید آلومینیوم

هیدروکسید آلومینیوم و ترکیبات مشابه آن کاربرد های متعدد و گسترده ای را در صنعت، بهداشت و داروسازی دارند. در زمینه تصفیه آب، معمولا سولفات آلومینیوم با هیدروکسید کلسیم در یک مخزن آب به منظور خالص سازی آب مخلوط می شود. واکنش این ترکیبات با یکدیگر سبب پیدایش رسوبات ژلاتینی آلومینیوم می گردد. در هنگامی که رسوبات ته نشین شوند، ذرات معلق، آلودگی ها و باکتری های موجود در آب آلوده جذب ترکیبات آن می گردند. رسوب این ترکیب بعدا بوسیله فیلتر های ویژه ای از آب جدا می شوند. توانایی این ترکیب در جذب عناصر، گویای کاربرد های دیگر آن در برخی از فرایندهای شیمیایی است.

این محصول یک ضد اسید معروف نیز می باشد و باعث خنثی سازی اسید اضافه معده می شود. از جمله داروهای معروفی که این ترکیب در آن یافت می شود میتوان به امفوژل، دی جل، جلو سیل و مالوکس اشاره کرد. تولید آلومینا سیلیکات گلساز از دیگر کاربرد های این ماده معدنی است که دارای درجه ذوب بالایی می باشد و در ظروف شیشه ای، ضد آب کردن پارچه ها و تولید خاک نسوز، کاغذ، سفال و جوهر استفاده می شود. یکی از ترکیبات نزدیک به این ماده یعنی هیدروکسید کلراید آلومینیوم جزء یکی از ترکیبات تشکیل دهنده بسیاری از اسپری های ضد تعریق است. این ترکیب همانند یک منقبض کننده بافت عمل می کند و باعث بسته شدن غدد تعریق و در نتیجه جلوگیری از عرق کردن می شود.

کاهش اندازه ذرات هیدروکسید آلومینیوم می تواند کاربرد های دیگری به این ماده معدنی اضافه کند. در حالت عادی این ماده در صنایع بالادستی مانند تولید شمش آلومینیوم استفاده می شود و تقریبا از هر 1 تن آن، 500 کیلوگرم فلز آلومینیوم تولید می شود اما با کاهش اندازه ذرات این ماده تا بازه 1 تا 5 میکرون می توان گستره وسیعی از کاربرد ها را به آن اضافه کرد. از جمله این صنایع می توان به تولید سنگ مصنوعی، روکش کابل های برق فشار قوی، لاستیک سازی، انواع عایق های حرارتی، ساینده ها، تولید سرامیک، استفاده در ترکیبات کپسول های آتشنشانی اشاره نمود.

سوالات متداول هیدروکسید آلومینیوم

1- كاربرد دارویی هیدروکسید آلومینیوم برای چه مواردی است؟

اين ماده با درجه دارويی برای تسکین سوزش معده، ترش شدن معده، درد زخم معده و بهبود زخم معده استفاده می شود.

2- عوارض شربت هیدروکسید آلومینیوم چیست؟

عوارض جانبی مرتبط با مصرف این ترکیب حالت تهوع، استفراغ، افزایش اسیدیته مجدد معده، فسفات خون پایین (هیپوفسفاتمی)، طعم گچی و یبوست است.

3- كاربردهای هیدروکسید آلومینیوم چیست؟

اين ماده كاربردهای وسيعی دارد. از كاربردهای آن می توان به در توليد سنگهای مصنوعی، ساخت لاستیک، در ضد حریقهای پلیمری، در اسپری های ضد عرق، در صنایع رنگ به عنوان یک تثبیت کننده، كاربرد دارويی، در ساخت سرامیکها، استفاده در کپسولهای آتش نشانی، طراحی و تولید عایقهای حرارت، تولید ساینده ها و غيره اشاره كرد.

4- نامهای ديگر هیدروکسید آلومینیوم چیست؟

نامهای ديگر اين ماده تری اسید آلومینیک، آلومانتریول، تری هیدروکسید آلومینیوم، آلومینا هیدراته و اسید ارتوآلومینیک است.

5- آیا برای تهيه داروی هیدروکسید آلومینیوم نیاز به نسخه است؟

برای تهيه اين دارو، نيازی به نسخه پزشک نيست و بدون نسخه در داروخانه ها در دسترس است.

آنالیز هیدروکسید آلومینیوم