سولفات منیزیم (Magnesium sulfate) یک نمک معدنی موسوم به نمک حمام و یا نمک اِپسوم (Epsom salt) است. این نمک که پودری سفید و بی بو با پایداری بالا در شرایط عادی است، معمولاً به‌صورت یک ترکیب هیدراته به فرم هپتاهیدرات یافت می‌شود و از عناصر گوگرد، منیزیم و اکسیژن تشکیل شده است. سولفات منیزیم ترکیبی با قابلیت انحلال‌پذیری زیاد در آب است که در دسته کود و کشاورزی جای دارد و به‌عنوان یک کود شیمیایی ارزشمند برای تأمین دو عنصر منیزیم و گوگرد در مراحل اولیه رشد گیاهان است. کود سولفات منیزیم برای بهبود رشد گیاهان و در فازهای تولیدی بسیار مؤثر است و به تولید کلروفیل کمک می‌کند. این کود معمولاً در زمان شخم‌زنی به همراه سایر عملیات‌های لازم مثل افزودن کودهای دیگر به خاک افزوده می‌شود.
منیزیم و نیتروژن تنها مواد مغذی جذب شده خاک هستند که اجزای کلروفیل را تشکیل می‌دهند. بسیاری از خاک‌ها حاوی منیزیم کافی هستند؛ اما محصولات باغی با بازده بالا غالباً منیزیم بیشتری نیاز دارند. کودهایی با مقدار بالای پتاسیم اغلب می‌توانند باعث عدم تعادل منیزیم در گیاه شوند. در جایی که مقادیر زیادی پتاسیم استفاده شده است، استفاده از منیزیم نیز مفید خواهد بود.
تولید سولفات منیزیم
سولفات منیزیم را می‌توان از واکنش منیزیم کربنات یا منیزیم اکسید با سولفوریک اسید تولید کرد. روش دیگر استفاده از پساب‌های صنعتی آب دریا یا پساب‌های صنعتی شامل منیزیم به‌منظور رسوب هیدروکسید منیزیم و واکنش رسوب با اسید سولفوریک است.
کاربرد سولفات منیزیم
صنعت کشاورزی همواره یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خرید سولفات منیزیم است. در کشاورزی از کود حاوی این ترکیب شیمیایی برای افزایش میزان منیزیم یا گوگرد خاک استفاده می‌شود. این ماده معمولاً روی گیاهان گلدانی و یا محصولاتی که نیاز به منیزیم دارند؛ مانند سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، هویج استفاده می‌شود. این ماده حلالیت بیشتری نسبت به سایر مواد که بر پایه منیزیم هستند و برای اصلاح خاک استفاده می‌شوند، دارند. به همین دلیل میزان استفاده از آن بیشتر است.
محلول‌های سولفات منیزیم در مقایسه با نمک‌های قلیایی منیزیم که در سنگ‌آهک یافت می‌شود، تقریباً pH خنثی دارد. به همین دلیل تغییر خاصی در pH خاک ایجاد نمی‌کنند. این محصول در طول تاریخ به‌عنوان درمانی برای مسمومیت سرب کاربرد داشته است و به کمک آن حیواناتی که غیرعمد سرب می‌خوردند را درمان می‌کردند. سولفات منیزیم در نساجی در مراحل رنگرزی و چاپ پارچه نقش دارد. بعلاوه در تولید مواد شیمیایی که مبتنی بر منیزیم هستند نیز ایفای نقش می‌کند. در ادامه به توضیح برخی کاربردهای اصلی این ترکیب خواهیم پرداخت.
استفاده به عنوان نمک حمام یا نمک اپسوم
استفاده اصلی سولفات منیزیم در فرمولاسیون نمک‌های حمام یا نمک اپسوم است. این نمک برای تسکین دردهای عضلانی به‌ویژه درد پا استفاده می‌شود. افراد بسیاری استفاده از این نمک را باعث بهبود دردهای عضلانی می‌دانند؛ ولی از نظر علمی هنوز جای بحث دارد. در انگلیس ادعا می‌شود که دارویی حاوی سولفات منیزیم و فنول وجود دارد که برای جوش کوچک و عفونت‌های اندک و در واقع در نقش یک‌لایه بردار و عامل ضدالتهابی پوست مفید است. استفاده بیش از حد این ماده می‌تواند عوارض جانبی مانند کاهش گردش خون، افت فشارخون، مشکلات تنفسی، گیجی و ضعف شود.
استفاده در پزشکی
به‌طورکلی، بدن انسان به مقدار مشخصی در حدود ۴۰۰ میلی‌گرم در روز به منیزیم نیاز دارد. به همین دلیل سولفات منیزیم به‌عنوان مکمل برای کنترل سطح پایین منیزیم در خون مورداستفاده قرار می‌گیرد. در بعضی موارد برای درمان ناراحتی‌های معده نیز این ترکیب استفاده می‌شود. این ماده در جایگاه دارویی ممکن است با برخی داروها نظیر داکسی‌سایکلین، مینوسایکلین، داروهای تیروئیدی و آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند سیپروفلوکساسین اثر متقابل داشته باشد. همچنین در فرمولاسیون داروهای مؤثر در درمان بیماری آسم و جلوگیری از بیماری اکلامپسی نیز استفاده می‌شود. بعلاوه در صورت مصرف خوراکی به‌عنوان ملین می‌تواند یبوست را درمان کند. این ترکیب معدنی از گرفتگی و دردهای عضلانی می‌کاهد و به‌عنوان یک شل‌کننده عضلات عمل می‌کند.
زمان و مقدار مناسب سولفات منیزیم
زمان مصرف این کود در باغ‌های میوه اواخر اسفند و در زمین‌های کشاورزی پیش از کشت است. در مورد سبزی و نشاکاری و گیاهان زراعی ۳۰ روز بعد از سبزشدن از این کود استفاده می‌کنند. اصولاً مقدار ۵ تا ۱۰ کیلوگرم از کود برای باغات و ۳ تا ۶ کیلوگرم برای زراعت مورداستفاده قرار می‌گیرد.
نشانه کمبود منیزیم در گیاهان
منیزیم هسته اصلی مولکول کلروفیل در بافت گیاهی است. با کمبود منیزیم رشد گیاه کاهش‌یافته و بازدهی آن محدود می‌شود. پس اگر کمبود منیزیم وجود داشته باشد کمبود کلروفیل منجر به رشد ضعیف و ناقص گیاه می‌شود. منیزیم همچنین به فعال‌کردن سیستم‌های آنزیمی خاص در گیاه کمک می‌کند. آنزیم‌ها مواد پیچیده‌ای هستند که ترکیبات را به‌عنوان بخشی از متابولیسم طبیعی گیاه ایجاد می‌کنند. یکی از نشانه‌های کمبود منیزیم زردشدن برگ‌های پیر در فاصله بین گلبرگ‌هاست. همچنین لکه‌های کوچک نکروز شده بین گلبرگ‌ها و وسط برگ نمایان می‌شود. این کمبود باعث پیچ‌خوردن و لوله‌شدن نوک و حاشیه برگ‌ها و نیز چروکیده شدن گلبرگ‌ها می‌شود. از سایر نشانه‌ها آویزان بودن برگ‌ها و مشاهده لکه‌های ارغوانی بین گلبرگ‌ها است.
شرایط نگهداری از سولفات منیزیم
سولفات منیزیم باید در مکانی که خشک و خنک و تهویه مناسب دارد نگهداری شود. همچنین ظرف نگهداری باید به طور کامل بسته شود. بعلاوه جهت حفظ پایداری این ماده، به دلیل تمایل به جذب رطوبت، نباید در محیط مرطوب و دارای گردوغبار نگهداری شود و از مواد ناسازگار مانند اسیدهای قوی دور باشد. سولفات منیزیم با عوامل اکسیدکننده قوی ناسازگار است و در صورت گرم‌شدن با الکل‌های اتوکسی اتیلن، منفجره می‌شود. در صورت تجزیه، اکسیدهای گوگرد از جمله اکسید گوگرد، دی‌اکسید گوگرد، اکسیدهای منیزیم از محصولات خطرناک آن، است.
نکات ایمنی کار با سولفات منیزیم
روبروشدن با سولفات منیزیم می‌تواند سبب ازبین‌رفتن رفلکس‌های تاندونی عمقی، تحریک دستگاه تنفسی و تهوع و استفراغ شود. همچنین باعث ایجاد حس گرگرفتگی، تشنگی و خواب‌آلودگی می‌شود. هیپوتانسیون، گیجی، ضعف عضلانی و برادی‌کاردی نیز از دیگر علائم مواجهه با سولفات منیزیم است؛ بنابراین لازم است تا هنگام دست‌زدن به مقادیر زیاد از وسایل حفاظتی مانند دستکش، عینک و ماسک گردوغبار استفاده شود.
خرید سولفات منیزیم
برای خرید سولفات منیزیم تولید ایران یا چین با خلوص ۲۱-۲۲ درصد در کیسه‌های ۲۵ کیلوگرمی، شرکت کیمیا تجارت تات آماده تأمین این محصول باکیفیت بالا و قیمت رقابتی است. سولفات منیزیم به‌عنوان یک ماده اولیه شیمیایی پرکاربرد در صنایع کشاورزی، دارویی و تولید مواد شیمیایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر و ثبت سفارش، با کارشناسان ما از طریق شماره‌های ۰۲۱۶۶۴۳۸۶۴۷ – ۰۲۱۶۶۴۳۸۴۰۶ – ۰۲۱۶۶۵۶۷۱۵۸ تماس بگیرید و از خدمات حرفه‌ای ما بهره‌مند شوید.
سوالات متداول
۱- سولفات منیزیم چیست؟
این ماده نمک معدنی با فرمول شیمیایی MgSO4 است که به‌عنوان نمک منیزیم اسید سولفوریک یا منیزیم سولفات بی آب و نمک اپسوم نیز شناخته می‌شود. این نمک جامد کریستالی است که ظاهری سفید دارد و بی بو است. بعلاوه اینکه این نمک از واکنش دی‌اکسید گوگرد و هوا هیدروکسید منیزیم تشکیل می‌شود.
۲- کاربردهای رایج سولفات منیزیم چیست؟
این نمک کاربردهای مختلفی در صنایع کشاورزی و داروسازی دارد. در صنعت کشاورزی به‌عنوان کود شیمیایی برای افزایش منیزیم و گوگرد در خاک استفاده می‌شود. صنعت داروسازی به‌صورت خوراکی به‌عنوان مسهل اسمزی یا ملین سالین و درمان کمبود منیزیم در بدن مصرف می‌شود. همچنین مصرف داخل وریدی از آن برای کنترل تشنج در زنان باردار کاربرد دارد.
۳- آیا سولفات منیزیم برای بدن ضرر دارد؟
این ماده زمانی برای بدن خطرناک است که در دوز بالاتر از مقدار توصیه شده توسط پزشک یا دستورالعمل روی بسته استفاده شود. غلظت بالای غیرطبیعی منیزیم در پلاسما می‌تواند منجر به یک وضعیت پزشکی به نام هیپرمنیزیمی شود.
۴- کود سولفات منیزیم چه کاربردی دارد؟
این کود به جوانه‌زدن بذرها، رشد گیاه و تولید گلهای بیشتر، افزایش تولید کلروفیل و جلوگیری از حمله آفاتی مانند حشرات به گیاهان کمک می‌کند. مصرف این کود در درختان میوه نظیر زیتون، گردو و بادام موجب افزایش روغن در آنها می‌شود. همچنین مواد مغذی نظیر گوگرد و منیزیم گیاهان را فراهم کند. گناهانی نظیر رز، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، هویج، فلفل و لیمو برای رشد به سطوح بالایی از منیزیم نیاز دارند.
۵- نامهای دیگر سولفات منیزیم چیست؟
نامهای دیگر این ماده نمک اپسوم یا منیزیم سولفات هپتاهیدرات، نمک انگلیسی، نمک تلخ و نمک حمام است.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.