سولفات آلومینیوم (Aluminium sulfate) نمک آلومینیوم است که با نام هایی چون زاج، زاج سفید و یا زاج آلومینیوم آن را می شناسند. این ترکیب یونی به صورت جامد و مایع تولید می گردد. همچنین این محصول که طعم هایی شیرین، تند و تیز و رنگی عموماً سفید دارد اما فاقد هر گونه بویی می باشد. به صورت تجاری این محصول را با نام های تجاری چون آلوم و آلوم کاغذسازی نیز می شناسند.

سولفات آلومینیوم انحلال پذیری خوبی در آب دارد ولی در الکل ها و اسید های رقیق به میزان کمی حل می گردد. از دیگر نکات مهم در خصوص آن عدم اشتعال پذیری آلوم می باشد. زاج سفید یا زاج آلومینیوم خاصیت اسیدی دارد و در صورت انحلال در آب میزان pH آب را کاهش می دهد و در واقع آن را اسیدی می کند. موضوع جالبی که وجود دارد تجزیه این ترکیب در حضور آب است. چرا که طی این فرآیند به هیدروکسید آلومینیوم و سولفوریک اسید تجزیه می گردد.

سولفات آلومینیوم در آب

عملکرد اصلی سولفات آلومینیوم تامین یون های مورد نیاز به منظور خنثی سازی ذرات کلوئیدی حاضر در آب است. چرا که این ترکیب امکان اتصال این ذرات کلوئیدی به یکدیگر و در واقع لخته سازی یا کواگولاسیون را فراهم می سازد. آلوم پس از انحلال به سرعت وارد واکنش با عوامل قلیایی و کلوئیدی موجود در آب می شود. در نتیجه این واکنش رسوب ژلاتین مانند هیدروکسید آلومینیوم ایجاد می شود. در واقع می توان از سولفات آلومینیوم به عنوان یک لخته ساز یا منعقد کننده نام برد. این ترکیب سبب جذب کلوئید ها، ذرات و ناخالصی های معلق موجود در آب می گردد.

تولید سولفات آلومینیوم

تولید سولفات آلومینیوم در طی یک فرآیند دو مرحله ای ساده از تری هیدرات آلومینیوم و سولفوریک اسید تولید می شود. مرحله اول شامل مخلوط سازی مواد در یک راکتور است. مرحله دوم نیز فرآیند خرد کردن مواد برای تولید درجات مختلف از این محصول است. واکنش در یک جریان دمایی مداوم بین 225 الی 260 درجه فارنهایت در محفظه راکتور با فشاری خاص صورت می پذیرد. در طی این فرآیند، سولفوریک اسید و محلول آلومینا در زمانی بین 5 الی 45 دقیقه از محفظه مشخص شده برای واکنش عبور می کنند. در نهایت واکنش دهنده ها بر اثر قرارگیری در ترکیب کننده ای که به صورت مارپیچی است با یکدیگر مخلوط و ترکیب نهایی و محصول مورد نظر ما را تولید می شود.

کاربرد سولفات آلومینیوم

کاربرد های سولفات آلومینیوم در صنایع مختلف گسترده و بسیار است. در صنعت کود و کشاورزی از این کود به جهت تنظیم سازی میزان اسیدیته خاک و نیز رشد وباروری بهتر گیاه بهره می برند. در صنعت آب و فاضلاب و تصفیه آب، از این ترکیب به عنوان رسوب دهنده ذرات معلق در آب به جهت تصفیه استفاده می کنند. بعلاوه کاربرد دیگری که دارد در تولید فوم های اتشنشانی و در ساخت و ساز و بهبود سرعت تنظیم بتن است. همچنین سولفات آلومینیوم در صابون سازی و تولید چربی برای تولید گلیسیرین و نیز صنایع روغن سازی کاربرد دارد. علاوه بر همه این کاربرد ها، از این ترکیب می توان در صنعت داروسازی و مواد آرایشی و نیز در تولید قند به عنوان تصفیه کننده ملاس نیشکر بهره برد. در ادامه به اختصار به سه کاربرد عمده این محصول در کشاورزی، تصفیه آب و نیز صنایع غذایی خواهیم پرداخت.

در کشاورزی

همانطور که می دانیم خاک در کشاورزی از مواد مغذی زیادی تشکیل می شود که این مواد توسط گیاهان، درختان و درختچه ها جذب می گردند. علاوه بر این مواد مغذی، خاک می تواند موادی مانند آهک نیز دارا باشد که آهک از جذب مواد مغذی توسط گیاه جلوگیری می کند. در این شرایط می توان با افزون کود سولفات آلومینیوم جقدرت جذب مواد را در گیاهان افزایش داد. همچنین باغبانان از آلوم برای افزایش و نیز تنظیم اسیدیته خاک استفاده می کنند. نکته مهمی که در استفاهد از این کود وجود دارد این است که همیشه از خاصیت قلیایی و آهکی خاک مطمئن گردید. چرا که اگر میزان قلیایی بودن خاک کم باشد با اضافه کردن آلوم اسیدی تر می شود و به گیاه آسیب خواهد رساند.

در تصفیه آب

در صنعت آب و فاضلاب و تصفیه آب، از این ماده به سبب سه ظرفیتی بودن عنصر آلومینیوم استفاده می کنند. از این ماده به عنوان منعقد کننده و لخته ساز برای ذرات کلوئیدی موجود در آب بهره می برند. به این صورت که این ذرات کلوئیدی به یکدیگر می چسبند و ذراتی بزرگت تر را ایجاد می کنند. این ذرات به سبب وزن زیاد پس از مدتی ته نشین شده و از فیلتر تصفیه عبور نمی کنند. این ترکیب یونی می تواند تا درصد قابل قبولی این ذرات را از آب جدا سازد. همچنین می تواند رشد جلبک ها را در استخر ها و دریاچه ها کنترل کند.

در صنایع غذایی

در صنایع غذایی از سولفات آلومینیوم به سبب ایجاد شفافیت در نوشیدنی ها و نیز به عنوان یک عامل کنترل کننده سطح pH در گوجه فرنگی، چغندر و دیگر سبزیجات می شود. همچنین می تواند در تصفیه آب چغندر قند و نیز به عنوان یک خمیری کننده مخلوط کیک و سفت کننده خمیر ها از آن اسفاده کرد.

نکات ایمنی در مورد سولفات آلومینیوم

رعایت نکات ایمنی در مورد سولفات آلومینیوم حائز اهمیت است؛ چرا که این ترکیب می تواند از طریق تماس و یا گرد و غبار آن سبب تحریک پوست و حتی درماتیت می شود. آلوم همچنین در صورت تماس با چشم نیز سبب قرمزی و ایجاد سوزش در چشم ها می شود. نکته مهم دیگر آن است که این ترکیب در صورت واکنش با آب نیز می تواند برای چشم ها آسیب زا باشد و صدماتی دائمی را ایجاد کند. استنشاق سولفات آلومینیوم نیز این توانایی را دارد که باعث حساسیت در بینی، گلو و ریه ها شود. همچنین می تواند سرفه، خس خس گلو و یا تنگی نفس را ایجاد می کند. در این صورت بایستی شخص را از ناحیه تماس دور کنید. همچنین او را به فضای آزاد ببرید تا هوای تازه تنفس کند و تا حد امکان سریع به مراکز درمانی منتقل شود. مصرف این محصول باعث سوزش معده، تهوع و استفراغ می شود.

خرید و فروش سولفات آلومینیوم

فروش سولفات آلومینیوم در کیسه های 25 کیلوگرمی و با خلوص 17 درصد و با کیفیتی عالی توسط شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات صورت می پذیرد. شرکت کیمیا تجارت تات این آمادگی دارد که ضمن دریافت سفارش مشتریان برای این محصول، سایر مواد شیمیایی مورد نیاز را نیز با بهترین قیمت و کیفیت تأمین کند. برای اطلاع از قیمت و خرید سولفات آلومینیوم با کارشناسان فروش شرکت کیمیا تجارت تات تماس حاصل نمایید.

سولفات متداول سولفات آلومینیوم

1- زمان اثر بخشی سولفات آلومینیوم چه قدر است؟

در اوایل بهار می توانید سولفات آلومینیوم را به خاک وارد کنید. برای این کار کافی است تا آن را در 6 اینچ زیر خاک بریزید. برخلاف سایر تغییر دهنده های pH خاک، سولفات آلومینیوم بلافاصله خاک را اسیدی می کند.

2- اضافه کردن سولفات آلومینیوم به خاک خطرناک است؟

شما تنها باید زمانی سولفات آلومینیوم را به خاک اضافه کنید که آزمایش pH نشان دهد که pH خاک یک یا چند درجه بیشتر است. اضافه کردن مقادیر زیاد این سولفات به خاک می توانید باعث آسیب به گیاهان شود.

3- برای کدام گیاهان می توان از سولفات آلومینیوم استفاده کرد؟

سولفات آلومینیوم برای گیاهان اسید دوست بسیار مفید است. در واقع این ترکیب می تواند pH خاک را کاهش دهد. این موضوع برای گیاهانی مانند آزالیا، کاملیا، هالی و غیره می تواند بسیار مفید باشد.

4- چگونه سولفات آلومینیوم را به خاک اضافه کنم؟

برای اضافه کردن این ترکیب به خاک باید با استفاده از بیل آن را با خاک مخلوط کنید. سپس خاک را آبیاری کنید تا به طور یکنواخت مرطوب شود. آلومینیوم موجود در خاک به سرعت اسیدی بودن آن را افزایش می دهد. گوگرد اما بسته به دمای خاک و باکتریهای موجود کندتر تجزیه می شود.

5- استفاده از سولفات آلومینیوم برای گوجه مفید است؟

گوجه فرنگی بهترین رشد را زمانی دارد که خاک خنثی یا کمی اسیدی باشد. با سطح pH خاک بین 5/6 تا 7 بهترین محصول را می توانید برداشت کنید. برای تنظیم اسیدی بودن خاک می توانید از سولفات آلومینیوم یا سولفات به تنهایی استفاده کنید.