آند روی (Zinc Anode) از بخش‌های اصلی از سیستم آبکاری است که برای محافظت از فلز در سازه‌های دریایی یا مدفون در خاک از خوردگی کاربرد دارد. خواص الکتروشیمیایی آند روی بر طبق استاندارد به پتانسیل نسبی بین روی و آهن به درجه حرارت بستگی دارد. اختلاف‌پتانسیل بین آهن و روی در درجه حرارت‌های بالاتر از درجه حرارت محیط، کاهش خواهد یافت. در بعضی از آب‌ها در درجه حرارت‌های بالاتر از ۵۰ درجه سانتیگراد، پلاریته بین آهن و روی برعکس می‌شود. در واقع روی نسبت به آهن از لحاظ پتانسیل کاتدی‌تر می‌شود و نه‌تنها به‌صورت فداشوندگی قادر به حفاظت از آهن نمی‌باشد، بلکه باعث خوردگی سریع‌تر آن نیز می‌گردد؛ بنابراین در محیط‌های آبی با درجه حرارت‌های بالاتر از ۶۰ درجه سانتیگراد نباید از روی برای حفاظت آهن استفاده کرد.
انواع آلیاژهای آند روی
این محصول دارای دو نوع آلیاژ است. آلیاژ دریایی (Type 1) برای به‌کارگیری در آب دریا و آلیاژ استاندارد (Type 2) جهت حفاظت سازه‌های شناور در آب شیرین و یا سازه‌های مدفون در خاک، در بخش حفاظت کاتدی است. تشکیل لایه هیدروکسید در آب‌های شیرین بر روی سطح آند باعث مسدودشدن جریان می‌شود، به همین دلیل استفاده از آن برای به‌کارگیری در آب شور توصیه می‌شود؛ بنابراین برای سازه‌های دریایی مانند کشتی‌ها و مخازن بیشترین کاربرد را دارد. همچنین از این محصول برای محافظت از لوله‌کشی‌ها و مخازن زیر زمینی یا برای جلوگیری از خوردگی سازه‌های اسکله‌ها و بنادر نیز استفاده می‌شود.
کاربرد آند روی
آند روی در صنعت آبکاری کاربرد فراوانی دارد. از این محصول برای حفاظت سازه‌های غوطه‌ور در آب شیرین یا شور کاربرد دارد. البته این محصول برای حفاظت سازه‌های مدفون در خاک نیز استفاده می‌شوند. آند روی در بدنه مشتریان خصوصاً کشتی‌داران در ایران معروف است که همان آند فداشونده روی، آند فداشونده روی و یا زینک آند است که در زمره آندهای فداشونده سیستم حفاظت کاتدی دسته‌بندی می‌گردد.
سیستم‌های حفاظت کاتدی، یکی از روش‌های جلوگیری از خوردگی هستند که دو نوع دارند. یکی سیستم‌های آند فداشونده و دیگری سیستم های تزریق جریان است. در همین خصوص این محصول جزء سیستم حفاظت کاتدی به روش آندهای فداشونده به‌حساب می‌آید. وقتی آند به کاتد متصل شود، در یک الکترولیت قرار می‌گیرد که آند فداشونده خورده شده و به همین ترتیب از خوردگی کاتد جلوگیری می‌شود. در واقع آند فدا می‌شود تا از کاتد حفاظت گردد.
سوالات متداول آند روی
۱- آند روی چیست؟
آند روی برای جلوگیری از خوردگی از طریق حفاظت کاتدی استفاده می‌شود. همچنین به‌عنوان آند گالوانیکی نیز طبقه‌بندی می‌شود. سایر آندهای گالوانیکی از آلومینیوم یا منیزیم ساخته می‌شوند.
۲- تفاوت آند روی با آند آلومینیوم در چیست؟
آندهای آلیاژ آلومینیوم شبیه آند روی، وظیفه محافظت در برابر خوردگی را دارند. آندهای آلیاژ آلومینیوم با ولتاژ کمی پایین‌تر کار می‌کنند. همچنین عمر طولانی‌تری دارند و در هر نوع آبی کاربرد دارند، علاوه بر این بیست برابر کمتر از آندهای روی سمی هستند. بااین‌وجود آندهای روی در آب‌های شور بهتر عمل می‌کنند.
۳- نام دیگر آند روی چیست؟
نام دیگر آند روی، آند فداشونده یا آند قربانی شونده است. آند قربانی شونده در یک سیستم حفاظت کاتدی گالوانیکی قرار می‌گیرد تا از سازه‌های فلزی مدفون یا زیر آب در برابر خوردگی حفاظت کند. تفاوت پتانسیل بین دو فلز باعث می‌شود آند گالوانیکی خورده شود و کاتد محافظت شود. در واقع آند روی برای محافظت از ساختار سازه‌های فلزی قربانی می‌شود.
۴- عمر آند روی در مخزن‌ها چقدر است؟
آندهای روی قبل از سایر فلزات موجود در مخزن‌ها خورده می‌شوند. آندهای روی را تقریباً هر ۴ تا ۵ سال یکبار بایستی تعویض شوند.
۵- بهترین آند برای آب‌های شور و نمکی کدام است؟
آندهای روی بهترین انتخاب در آلیاژهای فلزی در آب‌های شور و نمکی هستند. چرا که آندهای روی در برابر آب‌های نمکی مقاومت کمتری دارند. در واقع، با اکسیداسیون روی، اکسیداسیون قسمت فلزی، دیگر با حل‌شدن روی متوقف می‌شود.