در ابتدا لازم است بدانید کود، مواد طبیعی و غیر طبیعی است که از مواد شیمیایی به دست می آید. با افزودن کود به خاک و گیاه می توان مواد مغذی مورد نیاز را برای رشد آنها تامین نمود. این کودها اغلب به شکل گاز، محلول، پودر، گرانوله مورد استفاده قرار می گیرند. کود شیمیایی به ترکیبی از مواد مصنوعی گفته می شود که به منظور افزایش عملکرد محصولات مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این ترکیبات سبب دسترسی هر چه بیشتر به محصولات با کیفیت بالا می شود.
کود شیمیایی که خود نوعی مواد شیمیایی است علاوه بر تامین نیازهای تغذیه ای خاک، فرایند اصلاح خاک را نیز بر عهده دارد. به عبارتی، این کودها متشکل از یک یا چند منبع غذایی است که به منظور ارتقاء کیفیت و عملکرد خاک، افزایش میزان محصول و یا ارتقاء کیفیت و بازدهی محصول تولیدی مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع کودها و انتخاب بهترین کود
به طور کلی، کود در انواع مختلف تولید و هر یک از آنها دارای ترکیبات ویژه ای است. انتخاب نوع کود تا حد زیادی به نوع محصول و شرایط آب و هوایی بستگی دارد. این مواد شیمیایی با هدف افزایش میزان مواد مغذی و حاصلخیزی خاک مورد استفاده قرار گرفته و از کارایی فوق العاده ای برخوردار می باشد. کود مورد نیاز برای کشاورزی دارای انواع مختلفی است که عبارتند از:
کود آلی
این کود از مواد طبیعی و ارگانیک به دست می آید و فاقد هر گونه خطر برای محیط زیست می باشد. این نوع کود دارای کربن فراوان است و در روند رشد گیاهان تاثیر فوق العاده ای دارد.
کود زیستی
این نوع کود، علاوه بر تامین مواد غذایی گیاه برای اصلاح خاک نیز کاربرد دارد و مواد آلی موجود در آن را افزایش می دهد.
کود شیمیایی
یکی از مهمترین و پرکاربردترین انواع کود کشاورزی، کود شیمیایی است. این کود با برخورداری از درجه خلوص بالاتر، نقش زیادی در تامین مواد مغذی گیاهان دارد. یکی از مهمترین مزایای کود یا مواد شیمیایی کشاورزی این است که عمق ریشه ها را تا حدود یک متر افزایش می دهد. همچنین روند رشد گیاهان را تسریع بخشیده و عناصر مختلف خاک را کنترل و تنظیم می کند.
نکته قابل توجه این است که این نوع کود از مواد شیمیایی پرکاربرد به دست آمده و خود دارای انواع مختلفی است. به طور کلی، هر یک از انواع کود شیمیایی که از مواد شیمیایی خاص به دست آمده، برای محصول ویژه ای تهیه و طراحی شده است. نکته قابل توجه این است که پس از اعمال آن به خاک، گیاه به سرعت مواد مغذی را جذب کرده و تغییرات اساسی در آن قابل رویت می باشد. پرکاربردترین و رایج ترین انواع کود شیمیایی مورد استفاده برای کشاورزی عبارتند از:
کود نیتروژن یا ازت (کود سفید)
این کود یکی از انواع کود یا مواد شیمیایی است که از آمونیاک مصنوعی ساخته می شوند. این ترکیب به صورت گاز یا محلول در آب مورد استفاده قرار می گیرد. کودهای نیتروژن شامل کودهای نیترات، کودهای آمونیوم و کودهای اوره می باشد.
شایان ذکر است بدانید پرمصرف ترین انواع کود یا مواد شیمیایی، کود نیتروژن است. استفاده از این کودها، اثرات مثبتی بر روی میزان تولید محصولات کشاورزی و اقتصاد کشور دارد. این ترکیبات سرشار از مواد مغذی است و بر روی افزایش عملکرد گیاه تاثیرگذار می باشد.
کود فسفر (کود سیاه)
این کود شامل فسفات کلسیم است و از سنگ های فسفات به دست می آید. این دسته کود که از مواد شیمیایی پرکاربرد به دست می آید دارای انواع مختلفی است که عبارتند از: سوپر فسفات محلول، سوپر فسفات سه گانه، فسفات کلسیم، اسید سولفوریک، اسید فسفریک.
کود پتاسیم
این کود ترکیبی از کلرید پتاسیم و سولفات پتاسیم است. این نوع کود دارای انواع مختلفی است که عبارتند از: پتاسیم کلرید، پتاسیم سولفات، پتاسیم نیترات. این نوع کود در سایز، کیفیت و ظاهر میوه تاثیر فوق العاده ای دارد.
خلاصه کود و کشاورزی
امروزه استفاده از کودها و مواد شیمیایی در حال افزایش است. به عبارتی، با افزایش جمعیت و کاهش منابع غذایی، انسان ها به فکر تولید مواد غذایی با سرعت و در عین حال کیفیت بالا افتادند. به همین سبب تولید کودهای شیمیایی برای رشد محصولات کشاورزی رونق گرفت. این کودها به عنوان زیر مجموعه ای از مواد شیمیایی، باعث افزایش رشد و عملکرد گیاهان در مدت زمان کوتاه تری شدند. گیاهان و محصولات کشاورزی برای رشد خود نیازمند انواع مختلف مواد مغذی نظیر نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سایر عناصر مفید هستند. از این رو، کودهای شیمیایی می توانند منابع مورد نیاز برای رشد و تقویت گیاهان را تامین نمایند.
سوالات متداول کود و کشاورزی
1- به صورت کلی به چه موادی کود گفته می شود؟
به صورت کلی کود، یک ماده طبیعی یا مصنوعی است که حاوی عناصری مانند نیتروژن، فسفر یا پتاسیم است. استفاده از کود باعث رشد بهتر گیاه می شود و میزان بهره وری از گیاه را افزایش می دهد.
2- استفاده از کود چه نقشی را در کشاورزی ایفا می کند؟
کودها جایگزین مواد مغذی می شوند که در خاک وجود ندارند یا میزان آنها بسیار کم شده است. بدون استفاده از کود در کشاورزی، بهره وری و عملکرد محصول به شدت کاهش می یابد.
3- آیا استفاده از کود باعث برداشت بیشتر محصول می شود؟
بله. در صورت استفاده از کود مناسب، عملکرد محصولات به شدت افزایش می یابد. این موضوع باعث می شود تا برداشت محصول افزایش یابد و در نتیجه آن نیز در آمد کشاورزان افزایش یابد. بدین ترتیب با استفاده از کود می توان با کاهش سطح زیر کشت، میزان محصول مشابه ای را برداشت کرد.
4- مزایا و معایب استفاده از کود در کشاورزی چیست؟
استفاده از کود در کشاورزی می تواند باعث افزایش بهره وری محصولات شود. همچنین کودها به راحتی توسط گیاهان جذب می شوند. در نقطه مقابل، استفاده بیش از حد از کود می تواند باعث آسیب به گیاهان شود و حتی سلامت انسان را نیز به خطر بیاندازد.
5- آیا تمام گیاهان به کود احتیاج دارند؟
بیشتر درختان و درختچه ها به صورت معمول نیاز به استفاده از کود ندارند مگر علائمی مانند زرد شدن برگ را از خود نشان دهند یا اینکه بخواهید بهره وری آن ها را افزایش دهید. در این صورت با استفاده از کود می توانید گیاهان را تقویت کنید.
