لسیتین سویا، یک ماده افزودنی غذایی است که از روغن سویا گرفته می شود و به دو صورت جامد و مایع وجود دارد. لسیتین ارزش غذایی بالایی دارد و ترکیبی از فسفولیپید، فسفاتیدیل کولین، اسید گلیسرول و … است. این ماده مهم را می توان در منابع غذایی همچون عدس، شیر، زرده تخم مرغ، جوانه گندم، لوبیا، ذرت و… یافت. در بدن انسان و سایر موجودات زنده نیز لسیتین وجود دارد. یکی از منابع مهم لسیتین، سویا است. به همین خاطر به لسیتین استخراج شده از سویا، لسیتین سویا می گویند که به صورت شیمیایی و مکانیکی از دانه سویا گرفته می شود و رنگ آن زرد مایل به خردلی است. این ماده، مشتق شده از مواد مختلفی از جمله آفتابگردان می باشد، اما این ماده تجاری به دلیل فراوانی و خواص بیشمارِ سویا، به طور عمده از سویا گرفته می شود. در این مقاله قصد داریم تا بیشتر با تاثیرات لسیتین سویا بر سلامت آشنا شویم.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
اهمیت و کاربردهای لسیتین سویا
کاربرد این ماده در سه دسته صنایع غذایی، شیمی و داروسازی بسیار گسترده است. این ماده به دلیل خاصیت روان کنندگی و امولسیون سازی نقش مهمی در تولید محصولات غذایی و شیمیایی دارد. از کاربردهای لسیتین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تثبیت کننده و نگهدارنده مواد غذایی
مهمترین کاربرد لسیتین سویا تثبیت کنندگی مواد غذایی می باشد. این ماده ساختار مواد غذایی را همگن می کند و باعث حفظ بافت اولیه آن می شود. لسیتین باعث ثبات بافت مواد منجمد همچون بستنی نیز خواهد شد. وجود این ماده در بستنی باعث می شود خوراکی مورد نظر خشک نشود و در عین حال باعث سفت ماندن محصول یخ زده می شود. دیگر کاربرد این ماده در نگهداری مواد غذایی و دیر فاسد شدن آنهاست. این ماده باعث می شود تا مدتها ماده غذایی حفظ شود. لسیتین گرفته شده از سویا رطوبت محصولات غذایی را حفظ و کمک می کند بازه زمانی بیشتری به صورت تازه باقی بمانند.
در مکملهای غذایی
لسیتین سویا به دلیل ارزش غذایی بالا و حساسیت زایی پایین، یکی از اجزای اصلی تولید مکملهای غذایی می باشد.
کاربرد به عنوان امولسیون فایر
مهمترین اهمیت این ماده امولسیون فایر بودن آن است. امولسیون فایرها خاصیت آب دوستی و روغن دوستی را به صورت همزمان دارند و به همین خاطر در شیمی و صنایع غذایی به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع این خاصیت از دو فاز شدن مواد غذایی جلوگیری می کند. یکی از مصارف پُرکاربرد لسیتین سویا به عنوان امولسیون فایر در تولید کیک و بیسکویت است. به ویژه در انواع بیسکویت و کوکی وجود این ماده به تازه ماندن و حفظ روغن و رطوبت کمک می کند. در نودل، خمیر پیتزا، ترافل، لواشک و دونات هم از لسیتین سویا استفاده می شود.
کاهش ویسکوزیته مایعات
اهمیت این ماده در کنترل ویسکوزیته مایعات برای بسیاری از صنایع قابل توجه است. ویسکوزیته مقاومت مایعات در برابر جاری شدن می باشد و لسیتین میزان این مقاومت را تا حد زیادی کنترل می کند. البته گرانروی یا ویسکوزیته به دما و پارامترهای دیگری نیز بستگی دارد. کاربرد لسیتین سویا به عنوان کنترل کننده ویسکوزیته در تولید شکلات از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع لسیتین گرفته شده از سویا یکی از مواد اصلی کاهش ویسکوزیته در شکلات می باشد. مقدار کمی از این ماده برای کاهش ویسکوزیته شکلات کافیست. به همین دلیل از لحاظ اقتصادی نسبت به سایر مواد به صرفه تر می باشد.
تاثیرات مثبت لسیتین سویا بر سلامت
لسیتین سویا می توانید تاثیرات مثبتی را بر سلامت داشته باشد. از جمله بهبود عملکرد مغزی، شفافیت پوست، تقویت دستگاه ایمنی، کاهش کلسترول، جلوگیری از پوکی استخوان، پیشگیری از سرطان و بهبود علائم یائسگی که در ادامه هر کدام را به تفکیک توضیح خواهیم داد.
بهبود عملکرد مغز
ازتاثیرات آن بر سلامت می توان به بهبود فعالیت مغز و جلوگیری از بروز آلزایمر اشاره کرد. مصرف منظم سویا هوش را افزایش می دهد و مستقیماً روی سلول های عصبی مغز اثر گذار است.
شفاف شدن پوست
لسیتین موجود در سویا به همراه اسیدهای چرب و ویتامین E، باعث یک دست شدن رنگ پوست می شود. استفاده از این ماده برای افرادی که مدت زیادی در معرض نور آفتاب هستند، به جلوگیری از تشکیل رنگدانه و تیره شدن پوست کمک می کند. لسیتین سویا ماده موثری در بروز چین و چروک و افتادگی پوست است. همچنین مصرف منظم سویا به دلیل داشتن لسیتین، پوستهای دارای آکنه و زخم را ترمیم می کند.
تقویت دستگاه ایمنی بدن
از دیگر تاثیرات این ماده، محافظت از بدن درمقابل عفونت وعوامل بیماری زای خارجی است. این ماده ماکروفاژ را که گلبولهای سفید خون هستند، افزایش می دهد و در نتیجه از بیماریهایی همچون سرطان جلوگیری می کند. لنفوسیتها از مهمترین عوامل حیاتی برای بدن هستند. لسیتین موجود در سویا باعث تقویت لنفوسیتها و افزایش تعداد آنها خواهد شد. به این ترتیب با مصرف منظم لسیتین ایمنی بدن افزایش می یابد.
کاهش کلسترول
ازدیگرتاثیراتش می توان به تنظیم سطح کلسترول خون اشاره کرد. این ماده هیپرلپیدمی و چربی را کاهش می دهد و بنابراین سیستم قلبی عروقی و کبد از شر چربیها درامان می مانند.
جلوگیری از پوکی استخوان
مصرف منظم لسیتین سویا ازپوکی استخوان جلوگیری می کند و باعث تقویت استخوان می شود. این ماده به طور خاص روی خانمها اثر دارد و باعث میشود در ناحیه استخوان و لگن هنگام ضربه شکستگی کمتری داشته باشند.
پیشگیری از بروز سرطان
اهمیت این ماده اینجاست که وجود این ماده در سویا از بروز انواع سرطان مانند سرطان پروستات و سرطان سینه جلوگیری می کند.
بهبود علائم یائسگی
دوران یائسگی در زنان اغلب با گُرگرفتگی، درد استخوان و یا عارضه های پوستی همراه است. مصرف لسیتین می تواند این علائم را تا حد زیادی کاهش دهد و سطح هورمون های زنانه را در این دوره تنظیم کند.
مضرات لسیتین سویا بر سلامت
لسیتین سویا علاوه بر تمام تاثیرات مثبتی در بالا ذکر شد، می تواند دارای مضراتی از جمله مشکلات گوارشی، بالا بردن سطح استروژن و … نیز باشد. در ادامه دو مورد از این مضرات را بررسی می کنیم.
مشکلات گوارشی
لسیتین سویا علاوه بر خواص متعدد، عوارضی نیز به همراه دارد. که از رایج ترین آنها نفخ، دل پیچه و اسهال است. به افرادی که مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر یا دیگر مشکلات گوارشی هستند، توصیه می شود در مصرف سویا زیاده روی نکنند.
بالا بردن سطح استروژن
سویا به عنوان یک منبع اصلی فیتواستروژن شناخته می شود و مصرف زیاد آن سطح استروژن بدن را بیش از حد بالا می برد. اشاره شد که لسیتین هورمون استروژن را تنظیم می کند و افزایش آن تا حدودی علائم یائسگی را کاهش می دهد. اما بالا رفتن سطح استروژن در بدن نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد.
سوالات متداول تاثیر لسیتین سویا بر سلامت
1- آیا لسیتین سویا باعث بروز آلرژی می شود؟
در بعضی از افراد که مستعد حساسیت هستند، بله، مصرف این ماده ممکن است منجر به بروز واکنشهای آلرژیک شود. حساسیت زایی لسیتین موجود در سویا ممکن است هم بزرگسالان و هم کودکان را درگیر کند.
2- لسیتین از چه ترکیباتی تشکیل شده است؟
لسیتین از گروه گلیسروفسفولیپیدها (گلیسروفسفولیپید: ترکیبی از کولین، اسیدهای چرب و گلیسرول) است و مخلوطی از فسفاتیدیل اتانول آمین، اسید فسفاتیدیک، فسفاتیدیل کولین، فسفاتیدیل سرین و فسفاتیدیل اینوزول می باشد.
3- لسیتین سویا را از کجا تهیه کنیم؟
برای تهیه لسیتین سویا می توانید با کارشناسان واحد فروش شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات و با شماره های 02166438647 – 02166438406 – 02166567158 تماس حاصل فرمائید. شرکت کیمیا تجارت تات یکی از معتبرترین شرکتهای خرید و فروش مواد شیمیایی است که در سالیان اخیر فعالیت چشمگیری داشته است. کیمیا تجارت تات لسیتین سویا تولید هند را در بشکه های 250 کیلوگرمی به فروش می رساند.
4- کدام کشورها تولید کننده لسیتین سویا هستند؟
آرژانتین، هند و آمریکا تولید کننده لسیتین سویا هستند. اما هند، بزرگترین تولیدکننده و عرضه کننده این محصول به شمار می رود و چندین شرکت معتبر در این کشور به تولید و عرضه لسیتین می پردازند. لسیتین هندی مرغوبترین لسیتین در بازار به شمار می رود و نیاز تمام کشورهای مصرف کننده را برطرف می سازد.
5- برای کاهش علائم آلزایمر چه مقدار لسیتین مصرف شود؟
به افرادی که دچار بیماری آلزایمر هستند توصیه میشود طی مدت 6 ماه، مصرف لسیتین را از 10 گرم در روز شروع کنند و کم کم به 25 گرم در روز برسانند. برای مشکلات حافظه نیز طی مدت 3 ماه، مصرف لسیتین از 1000 میلی گرم آغاز شود تا به 1600 میلی گرم برسد.
مطالب کاربردی هستند ممنون
با سلام و احترام
ممنون از نظر شما.
دعوت می کنیم تا از سایر مطالب آموزشی ما در خصوص مواد شیمیایی دیدن فرمائید.