کاربرد هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی (میزان + طریقه مصرف)

هیدروکسید پتاسیم یک ماده شیمیایی با کاربرد های مختلف است. از این محصول در صنایع غذایی، تولید مواد شوینده، داروسازی، پزشکی و بسیاری دیگر از صنایع استفاده می شود. اما یکی از کاربرد های ویژه و مهم هیدروکسید پتاسیم به استفاده از این محصول در کشاورزی اختصاص دارد. پتاسیم از جمله عناصری است که گیاهان برای رشد و نمو به آن نیاز دارند. به همین دلیل امروزه شاهد تولید انواع کود های کشاورزی حاوی پتاسیم و به عبارتی پتاسیم هیدروکسید هستیم. علاوه بر این خرید هیدروکسید پتاسیم برای فرآوری برخی از محصولات کشاورزی نیز کاربرد دارد. بر همین اساس در ادامه به بررسی اهمیت هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی خواهیم پرداخت.

هیدروکسید پتاسیم چیست؟

هیدروکسید پتاسیم یک ماده شیمیایی معدنی است که با نام پتاس هم شناخته می شود. این ماده شیمیایی با فرمول شیمیایی KOH در طی فرآیند الکترولیز کلرید پتاسیم در آب تولید می شود. در طی این فرایند، کلرید پتاسیم به وسیله جریان الکتریکی تجزیه و در نتیجه عناصر پتاسیم و کلر آزاد می‌ شوند. پتاسیم حاصل با آب واکنش نشان می دهد و در نهایت هیدروکسید پتاسیم به دست می‌ آید.

هیدروکسید پتاسیم معمولا به شکل پودری سفید رنگ به فروش می رسد؛ گرچه ممکن است به صورت پرک، گلوله، کلوخ و نیز مایع مشاهده شود. پتاسیم هیدروکسید از خاصیت قلیایی برخوردار است و قادر است مواد اسیدی را خنثی کند، ضمن اینکه خود نیز خاصیت خورندگی دارد. جذب سریع آب از دیگر ویژگی هایی است که در پتاسیم هیدروکسید وجود دارد.

هیدروکسید پتاسیم ترکیب معدنی با فرمول KOH  می‌ باشد. این ماده را پتاس سوز آور یا پتاس خورنده، پتاس کاستیک، هیدروکسید پتاس، هیدرات پتاسیم و محلول آبی آن را پتاسیم لیمو نیز می گویند. هیدروکسید پتاسیم ماده قلیایی قوی، بسیار خورنده و رطوبت گیر است و شکل ظاهری آن به صورت کریستالهای سفید رنگ است. این ماده در آب حل می شود، در دمای 360 درجه سانتی گراد ذوب می شود و در دمای 1320 درجه سانتی گراد می جوشد. هیدروکسید پتاسیم پایداری حرارتی بالایی را نشان می دهد. این ماده به دلیل پایداری بالا و نقطه ذوب نسبتا پایین، به صورت گلوله ای و تكه تكه عرضه می شود.

کاربرد های هیدروکسید پتاسیم

کاربرد های هیدروکسید پتاسیم متنوع و پرشمار است. در صنایع غذایی، بهداشتی، پزشکی، داروسازی و کشاورزی از پتاسیم هیدروکسید به شکل‌ های مختلف استفاده می‌ شود. در صنایع غذایی این محصول به عنوان یک قوام دهنده از جایگاه خاصی برخوردار است. این ترکیب در بسیاری از محصولات غذایی همچون انواع شکلات از پتاسیم هیدروکسید برای غلظت بخشی استفاده می‌ شود. همچنین پتاسیم هیدروکسید در نقش یک پایدار کننده و نگهدارنده در صنایع غذایی کاربرد دارد. استفاده از این ماده شیمیایی به افزایش ماندگاری محصولات کمک می‌ کند.

در صنایع پزشکی و داروسازی از هیدروکسید پتاسیم در ترکیب برخی داروها استفاده می‌ شود. این ماده شیمیایی در امور آزمایشگاهی نیز به شکل های گوناگون به کار می رود. تولید بسیاری از مواد آرایشی و بهداشتی با استفاده از پتاسیم هیدروکسید انجام می شود. انواع صابون، شامپو، کرم اصلاح، لوسیون و نیز بسیاری از شوینده ها از جمله محصولاتی هستند که پتاس در تولید آنها کاربرد دارد. در نهایت باید به نقش هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی و در واقع در صنعت کود و کشاورزی اشاره کنیم که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. از این محصول در تولید انواع کود کشاورزی و به فراوانی استفاده می شود.

نقش هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی

هیدروکسید پتاسیم نقش بسیار مهمی در صنعت کشاورزی دارد. در این مورد باید به کود های شیمیایی که بر پایه پتاسیم تولید می‌ شوند اشاره کنیم که از پرمصرف‌ ترین کود های مورد استفاده در کشاورزی هستند. در حقیقت بعد از کود های نیتروژن و فسفر، کود های پتاسیم در جایگاه سوم پرکاربردترین کود های شیمیایی جایی دارند. دلیل این امر به اهمیت عنصر پتاسیم در رشد و پرورش گیاهان برمی‌ گردد. پتاسیم از جمله عناصر ضروری و بسیار مهم در کشاورزی محسوب می شود.

بسیاری از گیاهان برای رشد و نمو بهتر به پتاسیم نیاز دارند. بدون عنصر پتاسیم فرآیند های انتقال قند و نشاسته، فتوسنتز و تولید غذا در اغلب گیاهان با مشکل مواجه خواهد شد. با توجه به اینکه در بسیاری از مناطق خاک از نظر دارا بودن پتاسیم فقیر است، بسیار مهم است که این عنصر از طریق کود های شیمیایی تامین شود. علاوه بر این برخی از گیاهان حتماً باید با کود های پتاسیم تغذیه شوند، زیرا با عواملی چون یون های کلرید سازگاری ندارند.

گذشته از این موارد از هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی به منظور تنظیم pH خاک نیز استفاده می شود. هیدروکسید پتاسیم خاصیت قلیایی دارد و می‌ تواند به خوبی pH خاک های اسیدی را به تعادل برساند. دفع آفات گیاهی از دیگر کاربردهای هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی است. برای این منظور پتاسیم هیدروکسید با اسید فسفرو ترکیب شده و برای از بین بردن این آفات مورد استفاده قرار می گیرد. در نهایت باید به نقش هیدروکسید پتاسیم در فرآوری محصولات کشاورزی اشاره کنیم. در تولید برخی از فراورده های زراعی از پتاسیم هیدروکسید به عنوان تصفیه کننده استفاده می شود.

مزایای استفاده از هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی

استفاده از هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی با مزایای متعددی همراه است. در این مورد در وهله اول می‌ توانیم به قیمت مناسب و دسترسی آسان این محصول اشاره کنیم. کود های پتاسیمی نسبت به بسیاری دیگر از کود های شیمیایی موجود در بازار با قیمت مناسب تری به فروش می‌ رسند. ضمن این که دسترسی و خرید این کود ها با سهولت بیشتری امکان پذیر است.

از طرف دیگر استفاده از هیدروکسید پتاسیم در کشاورزی تأثیرات فوق‌ العاده‌ای در افزایش سلامتی و رشد گیاهان دارد. با استفاده از کود های حاوی پتاسیم در کشاورزی، گیاهان با سرعت بیشتر و کیفیت بهتری رشد می کنند. ضمن اینکه به این ترتیب محصولات به دست آمده از گیاهان از نظر طعم و مزه و نیز خواص از کیفیت بالاتری برخوردار خواهند بود. علاوه بر این موارد با استفاده از کود های پتاسیم عنصر پتاسیم وارد برگ ها، ساقه ها و میوه‌ های گیاهان می‌ شود. با مصرف این گیاهان به وسیله انسان پتاسیم موجود در آنها به بدن انسان می رسد. به این ترتیب امکان تامین نیاز بدن به عنصر ضروری و مهم پتاسیم فراهم می شود.

کاربرد هیدروکسید پتاسیم در مواد شوینده

هیدروکسید پتاسیم به دلیل خاصیت رطوبت سنجی در شوینده ها و تولید صابونها یا پاک کننده های فاضلاب استفاده می شود. هیدروکسید پتاسیم در صنعت صابون سازی برای تهیه صابونهای نرم یا مایع که ملایم تر از صابونهای معمولی هستند، كاربرد دارد. صابونهای پتاسیم دار به دلیل ملایم بودن و حلالیت بیشتر، به آب کمتری برای مایع شدن نیاز دارند. بنابراین این صابونها، حاوی مواد پاک کننده بیشتری نسبت به صابونهای سدیم دار مایع می باشند. هیدروکسید پتاسیم به دلیل خاصیت خورندگی كاربرد وسیع دارد. خاصیت خورندگی هیدروکسید پتاسیم را به یک ماده مفید و کارایی بالا در تهیه مواد شوینده تبدیل می کند. این ماده، سطوح و موادی را که در برابر حذف شدن مقاومت می کنند، تمیز و ضد عفونی می کند.

فواید هیدروکسید پتاسیم در شوینده ها

هیدروکسید پتاسیم، محلولهای قلیایی قوی در آب و دیگر حلالهای قطبی تشکیل می دهد. در حالی که استفاده از هیدروکسید سدیم برای صابون متداول تر است اما صابونهای هیدروکسید پتاسیم در در آب محلول تر هستند. به این معنی که از نظر حجم مایع، محتوای بالاتری از ماده تمیز کننده دارد، برای همین این ماده به طور معمول برای تهیه صابونهای مایع استفاده می شود. علاوه بر این هیدروکسید پتاسیم در شوینده ها برای محیط زیست سازگاری بیشتری نسبت هیدروكسید سدیم دارد. صابونهای هیدروکسید پتاسیم به عنوان صابونهای نرم نامیده می شوند. هیدروکسید پتاسیم  قادر به حذف بسیاری از آلاینده ها از طیف گسترده ای از سطوح می باشد. این ماده حذف بسیاری از آلاینده ها را با پایین آوردن تنش سطحی محلول و با تشکیل امولسیون انجام می دهد. از آنجا که سورفکتانتها در آب، آبگریز و در روغن، آبگریز هستند، هیدروکسید پتاسیم امولسیون آب روغن ایجاد می کند و به راحتی آلاینده ها از بین می برد.

مضرات هیدروکسید پتاسیم در شوینده ها

هیدروکسید پتاسیم برای چندین فلز مانند آلومینیوم خورنده می ‌باشد. بنابراین غلظت این ماده در هر محصول تمیز کننده با توجه به تمیز کردن سطح مورد نظر، بایستی متغیر باشد. به عنوان مثال فولاد، چدن و سطوح فولادی از جنس استنلس استیل غلظت هیدروکسید پتاسیم بسیار بالاتر را راحت تر از سطوح آلیاژ نرم مانند برنج، مس و آلومینیوم تحمل می کنند. هیدروکسید پتاسیم در شوینده در غلظتهای بالاتر، می تواند پوست را تحریك كند. همچنین هیدروکسید پتاسیم در شوینده ها با تماس مکرر یا طولانی مدت در پوست می تواند باعث درماتیت شود. برای همین توصیه می شود در هنگام استفاده از شوینده ها حتما دستكش استفاده نماید.

مواد جایگزین هیدروکسید پتاسیم در شوینده ها

هیدروکسید سدیم (NaOH) و هیدروکسید پتاسیم (KOH) تقریباً قابل جایگزین با هم در تولید مواد شوینده هستند. این دو ماده از نظر شیمیایی مشابه عمل می کنند. هر دو قلیایی قوی، جامد خورنده، سفید رنگ و پودری شكل هستند. البته در صنعت،هیدروکسید سدیم به دلیل هزینه کمتر و مقرون به صرفه بودن ترجیح داده می شود.

سوالات متداول

1- آیا هیدروکسید پتاسیم برای محیط زیست ضرر دارد؟

هیدروکسید پتاسیم می تواند برای محیط زیست آبی زیانبار باشد. می توان گفت این ماده برای آبزیان سمی است. ضمن اینکه پتاسیم هیدروکسید در آب تجزیه شده و اسیدیته آب را تغییر می دهد و به این ترتیب بر حیات جانداران آبزی تاثیر می گذارد.

2- کمبود پتاسیم در گیاهان چه علائمی دارد؟

کمبود پتاسیم در گیاهان با علائمی چون کوتاهی قد گیاه، کندی رشد و قهوه ای یا سوخته شدن نوک برگ ها مشخص می شود. ممکن است لکه هایی به رنگ بنفش نیز در زیر برگ های گیاهان ظاهر شود.

3- آیا هیدروکسید پتاسیم برای انسان خطرناک است؟

هیدروکسید پتاسیم به عنوان یک ماده شیمیایی مجاز در مصارف گوناگون کاربرد دارد. با این وجود باید در تماس با این ماده به نکات ایمنی توجه شود، زیرا که به دلیل خاصیت قلیایی در غلظت بالا می تواند به پوست، چشم و ریه آسیب برساند.

4- انواع کود های حاوی پتاسیم کدامند؟

پتاسیم تیوسولفات، نیترات پتاسیم، پتاسیم کربنات، پلی فسفات پتاسیم، سولفات پتاسیم و کلرید پتاسیم از جمله انواع کود های حاوی عنصر پتاسیم هستند. می توانید همه این کود های پتاسیمی را از شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات خریداری کنید.

5- شرایط نگهداری از هیدروکسید پتاسیم چگونه است؟

پتاسیم هیدروکسید باید در محیط خشک و خنک نگهداری شود. همچنین لازم است که محل نگهداری این ماده از سیستم تهویه مناسب برخوردار باشد.

6- هیدروکسید پتاسیم را از کجا خریداری کنم؟

برای خرید هیدروکسید پتاسیم و همچنین خرید انواع مواد شیمیایی می توانید با کارشناسان فروش شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات در تماس مستقیم باشید و سفارش خود را ثبت و در سریع ترین زمان ممکن دریافت کنید. شرکت کیمیا تجارت تات محصولات را به بهترین قیمت در اختیار مشتریان خود قرار می دهد.