سدیم لوریل سولفات یکی از عناصر بسیار رایجی می باشد که امروزه در بسیاری از محصولات مراقبتی بهداشتی وجود دارد. از نامهای دیگر این ترکیب می توان به سدیم دودسیل سولفات، دودسیل سولفات، نمک سدیم و سدیم لوریل سولفات سدیم اشاره کرد. یکی از محصولاتی که از این عنصر در ترکیب آن استفاده می شود، خمیر دندان است. برخی از افراد ترجیح می دهند از خمیر دندانهای بدون سدیم سولفات استفاده کنند. چرا که معتقدند این ترکیب می تواند برای بدن مضر باشد. در این مقاله می خواهیم به صورت مفصل به معرفی سدیم لوریل سولفات، کاربردها، مزایا و معایب آن در خمیر دندان بپردازیم.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
سدیم لوریل سولفات (SLS) چیست؟
سدیم لوریل سولفات یک ترکیب شیمیایی است که به صورت پودری یا کریستال و به رنگهای سفید و کرمی یافت می شود. این ترکیب در اکثر مواقع به عنوان یک ترکیب طبیعی از روغنهای گیاهی مانند روغن نارگیل و روغن پالم استخراج می شود. البته با تغییرات خاصی که روی آن نیز صورت می گیرند امکان تولید لوریل سولفات سدیم از نفت هم وجود دارد. سدیم لوریل سولفات به عنوان یک سورفکتانت در تولید محصولات بهداشتی کاربرد دارد. یک ماده سورفکتانت می تواند موجب کاهش کشش سطحی میان اجزای تشکیل دهنده یک ماده شود. در واقع محصولات بهداشتی و مراقبتی خاصیت حباب دهی و کف آلودی خود را مدیون این ماده هستند.
کاربرد سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان
کاربرد اصلی سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان برای ایجاد خاصیت کف دهی به خمیر دندان و افزایش قدرت پاک کنندگی آن است. این ترکیب می تواند موجب پخش شدن آسان مواد موجود در خمیر دندان در سراسر دهان شود. بنابراین ذرات کثیف و باقی مانده های غذا به راحتی در دام افتاده و پاک می شوند. سدیم لوریل سولفات موجب حل بهتر چربیها و پروتئینها می شود و به تمیز شدن هر چه بهتر دندانها کمک می کند. خمیر دندانهایی که فاقد سدیم لوریل سولفات هستند خاصیت کف دهی خوبی ندارند. مگر آنکه از عناصر جایگزین این محصول در ترکیب آنها استفاده شده باشد. معمولا قدرت پاک کنندگی خمیر دندانهای بدون خاصیت کف دهی کمتر از خمیر دندانهایی با خاصیت کف دهی است.
مزایای سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان
وجود عناصر سورفکتانت همانند سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان می تواند مزایای فوق العاده ای داشته باشد. یکی از مهمترین خواص این ماده، افزایش قدرت پاک کنندگی خمیر دندان است. خاصیت کف دهی این ماده، موجب کاهش اصطکاک شده و مواد غذایی راحت تر از میان دندانها خارج می شوند. بنابراین نظافت کردن بسیار آسان تر می شود. از دیگر مزایای لوریل سدیم سولفات، خاصیت امولسیون کننده است. این ماده تمامی ترکیبات بر پایه آب و چربی را می تواند در خود حل کند. درنتیجه چربی مربوط به خوردن مواد غذایی را در دهان از بین می برند. در بخش قبل اشاره کردیم که این عنصر موجب پخش شدن آسان ترکیبات خمیر دندان در دهان خواهد شد. بنابراین ترکیبات مفیدی همانند سدیم فلوراید به راحتی به تمام دندانها می رسند. بنابراین فرد می تواند از ترکیبات مفید داخل خمیر دندان نهایت بهره را ببرد.
معایب سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان
در کنار مزایای ترکیب شیمیایی سدیم لوریل سولفات، این محصول می تواند معایب خاص خود را نیز داشته باشد. البته این معایب به اندازه ای نیستند که بتوانند سلامتی فرد را به خطر بیندازند. مثلا برخی ادعا دارند که این ماده، سرطان زا است. در حالی که تحقیقات پزشکی و بالینی نشان می دهد که این ماده نمی تواند موجب ایجاد سرطان یا هر بیماری خطرناک دیگری شود. چرا که سالانه میلیاردها نفر از سراسر جهان از محصولات دارای لوریل سدیم سولفات استفاده می کنند. مقدار استاندارد وجود سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان و سایر محصولات مراقبتی زیر 2% است. اگر این مقدار بیشتر شود، باعث ایجاد درماتیت و مشکلات پوستی خواهد شد. خارش، قرمزی، ترک ترک شدن و خشک شدن پوست از عوارض مقدار زیاد این ماده هستند. همچنین لوریل سدیم می تواند موجب تغیر طعم دهان بعد از مسواک زدن و تغییر حس چشایی فرد شود.
چه موادی را می توان جایگزین سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان کرد؟
کوکو آمفو استات سدیم، سدیم کوکویل گلوتامات و دسیل گلوکوزید سه ترکیبی هستند که جهت جایگزینی سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان پیشنهاد می شوند. این سه ترکیب جزء سورفکتانتهای بسیار خفیفی هستند که به طور طبیعی یافت خواهند شد. همانند لوریل سولفات این سه ترکیب نیز می توانند موجب افزایش قدرت پاک کنندگی در محصولات بهداشتی مراقبتی شوند. برای خرید سدیم لوریل سولفات می توانید با شرکت کیمیا تجارت تات که از مراکز معتبر فروش انواع مواد شیمیایی در سطح کشور است در ارتباط باشید.
سوالات متداول سدیم لوریل سولفات در خمیر دندان
1- سدیم لوریل سولفات معمولا در چه محصولاتی یافت می شود؟
این عنصر در محصولات نظافتی، مراقبتی و بهداشتی که نیاز به خاصیت کف دهی دارند به صورت گسترده به کار می رود. خمیر دندان، شامپوی سر، شامپوی بدن، صابون، پودر لباسشویی، ژل حالت دهنده مو، دهانشویه و … جزء این محصولات هستند.
2- اگر یک محصول بهداشتی ماده سورفکتانت نداشته باشد چه می شود؟
محصولات بهداشتی بدون ماده سورفکتانت نمی توانند به خوبی کف کنند. درنتیجه خاصیت پاک کنندگی و تمیز کنندگی بسیار ضعیفی خواهند داشت. زیرا ماده پاک کننده موجود در این محصولات به خوبی گسترش پیدا نمی کند.
3- آیا خمیر دندانهای فاقد سورفکتانت، فلوراید ندارند؟
در ساخت خمیر دندانهای فاقد ماده سورفکتانت، از فلوراید استفاده نمی کنند. چرا که ماده فلوراید تنها با استفاده از ماده سورفکتانت می تواند در خمیر دندان کاربرد داشته باشد.
4- چه ماده طبیعی را می توان جایگزین سدیم لوریل سولفات کرد؟
بسیاری جوش شیرین را به عنوان یک ماده طبیعی جایگزین خمیر دندانهای دارای سورفکتانت توصیه می کنند. چرا که جوش شیرین خاصیت تمیز کنندگی و ضد باکتریایی عالی دارد.
5- چرا افراد مبتلا به آفت دهانی بهتر است از خمیر دندان فاقد لوریل سولفات استفاده کنند؟
این عنصر می تواند موجب تحریک بیشتر مخاط داخل دهان، افزایش سوزش و درد آفتهای دهانی و التهاب آنها شود. بنابراین پزشکان برای این بیماران استفاده از خمیر دندانهای دارای SLS را توصیه نمی کنند.