روغن DOP در صنایع مختلف مصارف گوناگونی دارد. این روغن که به نام دی اکتیل فتالات شناخته می شود مایعی کاملا شفاف و کمی غلیظ تر از آب است. این مایع بی رنگ بوده و بوی خفیفی نیز دارد اما با همین بوی خفیف به راحتی قابل شناسایی است. دی اکتیل فتالات یا همان روغن DOP را میتوان با اغلب حلالهای آلی مخلوط نمود. با این حال این ماده آلی در آب و اغلب حلالهای قطبی محلول نمی باشد. از نظر اقتصادی روغن DOP نسبت به دیگر پلاستیزرها مزایایی دارد. این ترکیب در ساختار شیمیایی پلیمرها تغییری ایجاد نمی کند اما می تواند خواص فیزیکی و مکانیکی آنها به طور قابل توجهی بهبود بخشد. همچنین این روغن به دلیل سرعت بالای ژله شدن آن در حذف ترکها، افزایش مقاومت سطوح و ایجاد یک سطح صاف و صیقلی در زمینه های مختلف کاربرد دارد.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
کاربرد روغن DOP در صنایع مختلف
روغن DOP در صنایع مختلف اغلب در گرید صنعتی استفاده می شود. گرید یا درجه در مورد انواع مواد شیمیایی نشان دهنده درصد خلوص آن ماده است. گرید صنعتی غالبا درصد خلوص پایینی نسبت به گریدهای بالا همچون تکنیکال و آزمایشگاهی دارد. با پایین آمدن درصد خلوص به دلیل کاهش هزینه های مربوط به تخلیص، هزینه خرید ماده نیز کم می شود. در صنعت، روغن DOP را به عنوان بهترین ماده پلاستیزر می شناسند. این ماده خاصیت کامپوزیتی عالی دارد، فراریت آن کم است، در دماهای پایین انعطاف پذیری قابل توجهی را از خود نشان می دهد و نیز خواص الکتریکی مطلوبی دارد. همچنین ظرفیت بالای میکس آن، مقاومت در برابر حرارت و مقاومت در برابر انواع شرایط آب و هوایی باعث شد که استفاده از آن در زمینه های مختلف صنعتی افزایش یابد.
روغن DOP در صنایع تولید PVC نرم، انواع رزینهای الیاف همچون چرم مصنوعی، فیلم، قالبهای پلاستیکی، کابل، ورقه و همچنین در تولید کوپلیمر وینیل کلراید استفاده می شود. روغن DOP در صنعت تولید انواع لاستیکهای مصنوعی نیز می تواند اثر پلاستیزر مطلوبی را به نمایش بگذارد. در حالت کلی دی اکتیل فتالات در ساخت و تولید طیف وسیعی از محصولات پوششی و پلاستیکها استفاده می شود. در فرآیند تولید خمیر PVC این ترکیب یکی از افزودنیهای ضروری است. همچنین از آن در تولید خازنها به عنوان یک سیال دی الکتریک استفاده می کنند. بعلاوه روغن DOP در صنایع تولید انواع دمپایی و کفش جهت تولید کف PVC، لاک، رنگ، شیلنگ، غشاهای ضد آب، پوشش کف و … استفاده می شود. پروسه تکمیلی پرداخت کاغذ، تولید انواع گرانول پی وی سی و آزمایشات مربوط به مطالعات سم شناسی در علوم زیستی دیگر زمینه های کاربرد دی اکتیل فتالات هستند.
استفاده از روغن DOP در تولید تجهیزات مختلف پزشکی
همانطور که گفتیم به دلیل خواص مطلوب و منحصر به فرد روغن DOP در صنایع مختلف استفاده از آن بسیار مورد استقبال است. انواع محصولات پی وی سی تولید شده با این ماده ممکن است دارای 1 الی 40 درصد روغن DOP باشند. در تولید انواع تجهیزات پزشکی همچون کیسه و لوله های داخل وریدی، کیسه و لوله های دیالیز، انواع لوله نازوگاستریک، لوله و کیسه های مخصوص انتقال خون، انواع لوله های هوا و … از روغن دی او پی به عنوان پلاستیزر استفاده می کنند. این روغن قادر به نرم و منعطف سازی انواع پلاستیکهاست و در صنعت تولید تجهیزات پزشکی اولین بار در دهه 1940 مورد استفاده قرار گرفت. در آن زمان از این ماده برای تولید کیسه های خون استفاده کردند. با این حال امروزه از این روغن در تولید سایر انواع تجهیزات و لوازم پزشکی استفاده می شود.
عوارض استفاده از روغن DOP در تجهیزات پزشکی برای بیماران
قطعا زمانی که در مورد استفاده از روغن DOP در صنایع تولید تجهیزات پزشکی صحبت می کنیم بایستی عوارض و خطرات آن برای بدن انسان را نیز مورد بررسی قرار دهیم. نشت این ترکیب به داخل مایعات بدن در اغلب قریب به اتفاق موارد، مشکلی ایجاد نمی کند. با این حال در مورد افرادی که به انجام تزریقات گسترده نیاز دارند و همچنین کسانی که در معرض خطر ناهنجاری های رشدی هستند، نگرانی هایی وجود دارد. در این مورد نوزادان، زنان باردار و شیرده، بیماران دیالیزی، بیماران هموفیلی و … را می توان از جمله افراد در معرض خطر بالا در نظر گرفت.
سوالات متداول روغن DOP در صنایع شیمیایی
1- چرا سازمان غذا و دارو استفاده از محصولات حاوی DOP به منظور بسته بندی مواد غذایی را تنها در مورد غذاهای محتوی آب مجاز می داند؟
سازمان غذا و دارو استفاده از محصولات حاوی DOP به منظور بسته بندی مواد غذایی را تنها در مورد غذاهای محتوی آب مجاز می داند. چرا که این روغن ممکن است در غذاهای چرب همچون شیر، غذاهای دریایی و … نفوذ و غلظتی بیش از مقدار مجاز داشته باشد.
2- آسیب روغن DOP نفوذ کرده به خون انسان می تواند شامل چه مواردی شود؟
تماس زیاد با روغن دی او پی و نفوذ آن به خون بدن انسان می تواند منجر به ایجاد اختلال در غدد درون ریز بدن به خصوص در مردان شود. این موضوع بر عملکرد دستگاه تولید مثل آنها تاثیر می گذارد و باعث افت سطح باروری می شود.
3- شرایط انبار و نگهداری روغن DOP کدامند؟
روغن DOP در صنایع مختلف در مکانهای خشک و خنک و دارای تهویه مناسب انبار و نگهداری می شود. استنشاق بخارات این ماده در دماهای بالا ممکن است باعث ایجاد تحریک شود. در صورت تماس طولانی مدت، dop سبب ایجاد سوزش چشم و تحریکات پوستی می شود.
4- اساسی ترین نقش روغن DOP در صنایع تولید PVC چیست؟
اساسی ترین نقش روغن DOP در صنایع تولید پی وی سی را می توان نقش نرم کنندگی آن در نظر گرفت. این ماده علاوه بر تولید انواع محصولات پی وی سی در صنعت تولید انواع رزینها نیز به عنوان یک ماده شیمیایی نرم کننده مورد استفاده قرار می گیرد.
5- قیمت روغن DOP چقدر است؟
قیمت روغن DOP در مورد گریدهای مختلف آن متفاوت است. گریدهای دارای درصد خلوص بالا قیمت بالاتری نسبت به گریدهای پایین و صنعتی دارند. میتوانید قیمت انواع گریدهای روغن دی او پی را از کارشناسان واحد فروش شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات جویا شوید و سپس بهترین روغن موجود در سطح بازار را خریداری کنید.