تفاوت سیتریک خشک و آبدار یکی از سوالات پرتکرار است. اسید سیتریک نوعی اسید آلی ضعیف است. از آنجایی که اسید سیتریک کاربردهای بسیاری دارد، میزان تولید و مصرف این اسید در جهان بالا است. اسید سیتریک به دو صورت خشک و آبدار استفاده می شود. به طور کلی، تفاوت سیتریک خشک و آبدار در روش تولید و پیوند مولکول آب با اسید است. اگر شما هم می خواهید تفاوت سیتریک خشک و آبدار را به طور کامل متوجه شوید، این مقاله با دقت کامل بخوانید.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
اسید سیتریک خشک چیست؟
اسید سیتریک خشک را می توان به طور طبیعی در مرکبات مانند لیمو ترش، پرتقال و نارنگی پیدا کرد. در واقع اسید سیتریک خشک یا همان اسید سیتریک هیدرات، شکل بدون آب اسید سیتریک است. اسید خشک ظاهری بیرنگ و بدون بو دارد و به صورت خشک و دانه های ریز است. این ترکیب از طریق کریستالیزاسیون آب گرم تولید می شود. اسید سیتریک خشک در دمای 78 درجه سانتیگراد از شکل مونوهیدرات آن تشکیل می شود. این اسید دارای نقطه ذوب 156 درجه سانتیگراد و نقطه جوش 310 درجه سانتیگراد است. فرمول شیمیایی آن C6H8O7 می باشد.
اسید سیتریک آبدار چیست؟
اسید سیتریک آبدار یا مونوهیدرات شکل حاوی آب این اسید است. در واقع، دارای یک مولکول آب است که به یک مولکول اسید سیتریک متصل می شود. اسید سیتریک آبدار از طریق کریستالیزاسیون آب سرد تشکیل می شود. نقطه ذوب اسید سیتریک آبدار 135 درجه سانتیگراد و نقطه جوش آن 310 درجه سانتیگراد است. فرمول شیمیایی این ترکیب C6H8O7.H2O می باشد.
تفاوتهای سیتریک خشک و آبدار
تفاوت سیتریک خشک و آبدار در مولکول آب است. در اسید سیتریک خشک مولکول آب وجود ندارد اما سیتریک آبدار حاوی یک مولکول آب است که به اسید متصل می شود. فرمول شیمیایی اسید سیتریک خشک C6H8O7 و اسید سیتریک آبدار C6H8O7.H2O است. جرم مولی اسید سیتریک خشک و آبدار به ترتیب 12.192 و 138.210 گرم بر مول است. بنابراین، تفاوت سیتریک خشک و آبدار در جرم مولی کمتر اسید سیتریک خشک مشهود است.
| مشخصات | اسید سیتریک خشک | اسید سیتریک آبدار |
| فرمول شیمیایی | C6H8O7 | C6H8O7.H2O |
| جرم مولی (گرم بر مول) | 12.192 | 138.210 |
| چگالی (گرم بر سانتی متر مکعب) | 665.1 | 542.1 |
تفاوت سیتریک خشک و آبدار در شکل ظاهری
از دیگر موارد تفاوت سیتریک خشک و آبدار، شکل ظاهری و روش تولید آن است. اسید سیتریک خشک از طریق کریستالیزاسیون آب گرم تولید می شود اما اسید سیتریک آبدار از طریق کریستالیزاسیون آب سرد تهیه می شود. بنابراین، اسید سیتریک خشک به صورت کریستالی و خشک شده است اما سیتریک آبدار به شکل پودر است.
کاربردهای اسید سیتریک
اسید سیتریک معمولاً به صورت خوراکی و صنعتی به عنوان افزودنی در مواد غذایی، پاک کننده ها و مکملهای غذایی استفاده می شود. این اسید به دلیل ماهیت اسیدی و طعم ترش آن معمولا به عنوان طعم دهنده و نگهدارنده در مواد غذایی کاربرد دارد. اسید سیتریک در صنعت تولید نوشابه و آبنبات نقش مهمی دارد. همچنین، برای تثبیت و نگهداری داروها در صنعت پزشکی استفاده می شود. اسید سیتریک به عنوان ضد عفونی کننده، در تولید صابون و تنظیم pH مواد کاربرد دارد. به طور کلی سه صنعت مواد غذایی، محصولات پاک کننده و آرایشی و بهداشتی از اسید سیتریک خشک و آبدار استفاده می کنند. سالانه میزان قابل توجهی اسید سیتریک در این صنایع تولید و مصرف می شود.
کاربرد اسید سیتریک خشک
از اسید سیتریک خشک برای افزایش اسیدیته، افزایش طعم و نگهداری مواد تشکیل دهنده استفاده می شود. آبمیوه ها، نوشابه ها، آبنبات، مواد غذایی منجمد و بعضی از مواد لبنی حاوی اسید سیتریک خشک هستند. همچنین، اسید سیتریک خشک به عنوان عامل امولسیون کننده در بستنی، جلوگیری از کریستاله شدن ساکارز و به جای آبلیمو تازه کاربرد دارد.
کاربرد اسید سیتریک آبدار
اسید سیتریک آبدار به دلیل ماهیت ترش آن در نوشیدنیها و نوشابه های ترش استفاده می شود. بنابراین، می توانید با نوشیدن نوشابه ها و آبمیوه های ترش، میزان این اسید مفید و جذاب را در بدن خود بالا ببرید.
مزایا و فواید اسید سیتریک
اسید سیتریک فواید چشمگیری برای سلامتی بدن دارد. مصرف به اندازه اسید سیتریک می تواند باعث افزایش سلامتی شود. اسید سیتریک انرژی را متابولیزه می کند، جذب مواد غذایی را افزایش می دهد و از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می کند. شما می توانید با مصرف اسید سیتریک سلامتی و شادابی بدن خود را افزایش دهید.
معایب و خطرات مصرف اسید سیتریک
به طور کلی، اسید سیتریک توسط سازمان غذا و دارو آمریکا به عنوان ماده ایمن تایید شده است. اگرچه، گاها واکنشهای آلرژیک، درد مفاصل، درد عضلانی، معده درد و تنگی نفس در افراد مختلف مشاهده می شود.
سوالات متداول تفاوتهای اسید سیتریک خشک و آبدار
1- اسید سیتریک در مواد آرایشی و بهداشتی چه کاربردی دارد؟
اسید سیتریک خاصیت لایه برداری دارد، می تواند پوست را روشن کند و خطوط ریز و چین و چروک را به حداقل برساند. این اسید در اسپری مو و اسپری بدن نیز استفاده می شود و باعث جلوگیری از رشد کپک، قارچ و باکتری می شود.
2- آیا اسید سیتریک باعث دل درد می شود؟
اسید سیتریک معمولا عوارض جانبی ندارد. اگرچه، گاها در افراد مختلف به ویژه در افراد دارای سابقه حساسیت می تواند باعث درد عضلانی و مشکلات گوارشی مانند دل درد شود.
3- آیا اسید سیتریک دندان را خراب می کند؟
اسید سیتریک طبیعی و مصنوعی می تواند باعث آسیب به دندانها شود. مصرف بالای اسید سیتریک می تواند با گذشت زمان، مینا دندان را از بین ببرد. بنابراین، بعد از خوردن و آشامیدن مواد حاوی اسید سیتریک حتما دندانهای خود را مسواک بزنید.
4- مواد آرایشی حاوی اسید سیتریک به پوست آسیب می زنند؟
اسید سیتریک در مواد آرایشی کاربرد دارد. میزان استفاده از این اسید در مواد آرایشی در محدوده مجاز است و به پوست آسیب نمی زند. البته این اسید می تواند میزان حساسیت پوستی را به اشعه UVB افزایش دهد و پوست را آسیب پذیر کند. بنابراین، بهتر است از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
5- مقدار مجاز مصرف اسید سیتریک چه میزان است؟
سازمان غذا و داروی آمریکا اسید سیتریک را اسیدی ایمن می داند و تایید کرده است که مصرف آن خطری برای سلامتی ندارد. البته توجه داشته باشید که تمام مواد غذایی باید به میزان مناسب مصرف شوند.
