گلایسین در صنعت کشاورزی

گلایسین در کشاورزی را می توان یکی از محرکهای زیستی برای محصولات تولیدی این صنعت دانست. اصطلاح ” محصول تولید شده با عملکرد محرک زیستی ” به معنای هر کودی است که بتواند بدون توجه به وجود عناصر غذایی در خاک در بهبود تغذیه و توسعه گیاه کمک مثبتی داشته باشد. مواد موثر در این مورد همان تنظیم کننده های رشد گیاهی مصنوعی هستند که بخشی از دسته آفت کشها را شامل می شوند.

کود گلایسین

محرکهای زیستی بیشتر در کود و کشاورزی مدرن مورد استفاده قرار می گیرند. عمدتاً مشکلات مرتبط با عوامل غیرزیست را حل می کنند و یا به حل آنها کمک می نمایند. این عوامل همان عواملی هستند که به موجودات زنده نسبت نمی دهند، مانند دمای بالا یا پایین، شوری بالا، آب اضافی و کمبود مواد مغذی. با این حال، محرکهای زیستی مانند گلایسین به لطف تأثیرات مثبت بر کیفیت و کمیت محصولات، به بهینه سازی ظرفیت تولید گیاه در شرایط محیطی عادی کمک می کنند.

گلایسین در کشاورزی

گلایسین در کشاورزی از جمله کودهای مدرنی محسوب می شود که تغذیه معمولی گیاه را با عناصر مغذی کامل می کند. این ماده به گیاه اجازه می ‌دهد تا متابولیتهای لازم را با صرف انرژی کمتری انجام دهد. علاوه بر گلایسین معمولاً سایر مواد شامل اسیدهای آمینه، عصاره های هیومیک، عصاره جلبکها، به علاوه برخی از انواع دیگر محصولات با ویژگیها و عملکردهای مختلف، مانند فسفیتها (یا فسفوناتها) و به اصطلاح الیسیتورها در دسته محرکهای زیستی برای تولید محصولات کشاورزی مرغوب قرار می گیرند. این مواد یک اقدام دفاعی آشکار و متداول در برابر عوامل زیستی انجام می دهند.

چرا از گلایسین در کشاورزی استفاده می شود؟

ممکن است تعجب کنید که چرا باید از گلایسین در کشاورزی استفاده کنید؟ این سوال در مورد سایر انواع اسیدهای آمینه نیز که به عنوان کود مورد استفاده قرار می گیرند، مطرح است. چرا که گیاهان خود به تنهایی قادر به تولید اسیدهای آمینه هستند. این سوال به نظر برخی از افراد بدین سبب مطرح می شود که سنتز اسیدهای آمینه از نظر انرژی فرآیند بسیار هزینه بری است.

استفاده از گلایسین در تغذیه محصولات کشاورزی چه سودی دارد؟

در پاسخی کوتاه می توان گفت شما با استفاده از گلایسین در کشاورزی، زندگی و رشد را برای گیاهان آسان تر می کنید. درست است که گیاهان نمی توانند بدون تامین آب و مواد مغذی ضروری زندگی کنند، اما می توانند بدون تامین اسیدهای آمینه ما این کار را انجام دهند، اما اسیدهای آمینه اثرات بسیار مهمی بر زندگی آنها دارند. از جمله این اثرات می توان به متابولیک سنتز اسیدهای آمینه جدید، افزایش مقاومت در برابر تنشها و استرسهای محیطی، بهبود فتوسنتز، تنظیم اثر اسمزی با اثر بر فعالیت روزنه ها، کیلاسیون مواد مغذی، فعال سازی هورمونی، بهبود گرده افشانی، تحریک فلور میکروبی خاک.

اسیدهای آمینه چیست؟

شاید گسترده ترین دسته از محصولات محرک زیستی محصولاتی باشد که شامل آمینو اسیدها می شوند. این مواد ترکیباتی آلی هستند و اساس هر مولکول بیولوژیکی را شامل می شوند. آنها اجزای سازنده پروتئینها محسوب می شوند. هر گیاه بیش از 300 اسید آمینه مختلف تولید می کند، اما تنها از 20 مورد از آنها برای سنتز پروتئین استفاده می نماید. اسیدهای آمینه دیگر برای عملکردهای متابولیکی مختلف مورد استفاده قرار می گیرند و ماده اولیه برای سنتز سایر مولکولهای ضروری برای زندگی گیاهی مانند ویتامینها و نوکلئوتیدها هستند.

نحوه عملکرد گلایسین و سایر اسیدهای آمینه

گلایسین و سایر اسیدهای آمینه هر یک بر روی گیاه به صورت متفاوتی عمل می کنند. برخی از عملکردهای اسیدهای آمینه در کشاورزی هنوز به خوبی شناخته نشده است. به عنوان مثال، پرولین و هیدروکسی پرولین از غشای سلولی محافظت می کنند، بر تنظیم اسمزی اثر می گذارند و مقاومت در برابر استرس آب را بهبود می بخشند. گلایسین در کشاورزی به عنوان یک اسید آمینه اصلی با عملکرد کمپلکس مطرح است. این نوع اسید آمینه برای افزایش فعالیت فتوسنتزی و تشکیل و افزایش کلروفیل در گیاهان ضروری است. مثالی دیگر از اسیدهای آمینه کشاورزی آرژنین می باشد. این نوع اسید آمینه منشأ تشکیل پلی آمینها (اسپرمین، اسپرمیدین) است که دارای عملکرد طبیعی هورمونی هستند.

طبقه بندی اسیدهای آمینه

اسیدهای آمینه آزاد به دلیل وزن مولکولی کم خود، به سرعت توسط گیاهان جذب می شوند و عملکردهای متابولیکی مهمی را انجام می دهند. در پپتیدها، مولکولهایی هستند که از 2 یا چند اسید آمینه تشکیل شده‌اند، جذب توسط گیاهان به دشواری انجام می شود. چرا که هرچه اسیدهای آمینه بیشتر به هم متصل باشند، جذب آنها توسط گیاهان سخت تر می شود. و در نهایت در مورد پروتئینها که زنجیره های بسیار بزرگی از اسیدهای آمینه هستند جذب نمی تواند مستقیماً توسط گیاهان انجام شود. فعال ترین آمینو اسیدها از نظر بیولوژیکی آنهایی هستند که L-α (به نام آلفا-چرخشی) نامیده می شوند، زیرا دارای گروه NH2 (آمینو) در سمت چپ کربن نامتقارن هستند نه در سمت راست. تنها اسید آمینه‌ ای که کربن نامتقارن ندارد گلایسین است، بقیه اسیدها فقط در صورتی جذب می‌شوند که به شکل چرخشی باشند.

سوالات متداول گلایسین در صنعت کشاورزی

1- گلایسین در کشاورزی صیفی جات تحت شرایط کم آبی چه تاثیری دارد؟

گلایسین در کشاورزی صیفی جات به عنوان یک عامل متعادل کننده در مورد تاثیرات کم آبی و تنشهای ملایم عمل می کند. این نوع اسید آمینه می تواند شرایط تنش رطوبتی را در راستای مصرف کمتر آب، بهبود بخشد.

2- آیا استفاده از گلایسین در پرورش گیاه انگور سودمند است؟

تحقیقات علمی نشان می دهد که استفاده از گلایسین در کشاورزی انگور باعث افزایش معنی دار میزان آب و کلروفیل در برگهای گیاه، کاهش و تعدیل دمای تاج درخت و افزایش میزان قند محلول میوه می شود.

3- تاثیرات مثبت در گلدهی و میوه دهی با استفاده از گلایسین در کدام گیاهان دیده می شود؟

مطالعات گسترده  نشان می دهد که گلایسین می تواند در گلدهی و میوه دهی گیاهانی همچون خیار، سیر، گوجه فرنگی و فلفل شیرین تاثیر مثبتی داشته باشد.

4- در شرایط جوی کشور ایران استفاده از گلایسین در کشاورزی تا چه میزان در افزایش راندمان و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی تاثیرگذار است؟

کشور ما دارای شرایط جوی نامساعدی در اغلب ایام سال است. در این شرایط که در آن تنشهای محیطی بسیاری رخ می دهند، استفاده از گلایسین در کشاورزی می تواند به عنوان یک عامل تعدیل کننده و افزاینده مقاومت گیاهان عمل کند.

5- علاوه بر نیتروژن گیاهی، کدام عناصر در محتوای گیاهان بهره مند از گلایسین دیده می شود؟

علاوه بر نیتروژن در محتوای دانه های بهره مند از محلولپاشی اسید آمینه، افزایش معنی داری در درصد فسفر و پتاسیم نیز دیده می شود.