کربنات کلسیم در پوسته تخم مرغ

تخم مرغ جزو خوراکی های بسیار مغذی می باشد که بعضی از این مواد مغذی بسیار نادر و کمیاب هستند. از آنجایی که تخم مرغ سرشار از مواد مغذی است در دسته سوپر غذاها قرار می گیرد. پوسته تخم مرغ حاوی کربنات کلسیم، کربنات منیزیم، تری کلسیم فسفات، پروتئین، لیپید، گالاکتوز، فوکوز و حتی گلوکورونیک اسید می باشد. در این میان میزان نمک های غیرآلی کربنات کلسیم و منیزیم کربنات بیشتر از سایر ترکیبات است. با توجه به اهمیت این نمک معدنی، در این مقاله درباره کربنات کلسیم موجود در پوسته تخم مرغ و اهمیت آن صحبت خواهیم نمود.

کربنات کلسیم چیست؟

کربنات کلسیم نوعی ترکیب شیمیایی با فرمول CaCO3 می باشد که به طور طبیعی در سنگ ها و موادی مثل مثل کلسیت و آراگونیت وجود دارد. کلسیم به طور طبیعی در مقادیر کم در برخی غذاها وجود دارد. به همین علت مصرف مکمل های کلسیم مناسب تاثیر زیادی روی سلامتی دارد.

کربنات کلسیم پودری سفید رنگ و بی بو است که در آب حل نمی شود. این ترکیب معدنی در دماهای بالا تجزیه شده و به کلسیم اکسید تبدیل می گردد. کربنات کلسیم در دو نوع خوراکی و صنعتی وجود دارد. از کلسیم کربنات خوراکی برای تولید مکمل های غذایی کلسیم استفاده می شود. کلسیم کربنات تجاری در دو درجه متفاوت تولید می شود: کلسیم کربنات زمین و کلسیم کربنات رسوبی. کلسیم کربنات زمین از رسوبات طبیعی استخراج می شود و کریستال های لوزی و نامنظمی دارد. همچنین کلسیم کربنات رسوبی با بارش شیمیایی و طی کربوکاسیون تولید می شود و بلورهای منظم و یکنواخت دارد.

کاربرد کربنات کلسیم

کربنات کلسیم کاربردهای زیادی دارد. مصرف کربنات کلسیم موجب تقویت استخوان ها و مفاصل می شود. همچنین مصرف این ماده برای درمان هایپرفسفاتمی و پوکی استخوان موثر است. همچنین در صنعت داروسازی از کربنات کلسیم به عنوان پرکننده بی اثر قرص ها استفاده  می شود. کربنات کلسیم ماده ای موثر در صنایع کشاورزی و دامداری نیز می باشد و از پودر آن می توان در جیره غذایی پرندگان استفاده نمود. همچنین در تولید محصولات مربوط به بهداشت دهان و دندان مانند خمیر دندان از کربنات کلسیم نیز استفاده می شود. علاوه بر این از کلسیم کربنات در صنعت تولید محصولات پلاستیکی، تولید مصالح ساختمانی، تولید رنگ و چسب و درزگیرها نیز بهره می برند.

پوسته تخم مرغ، گنجی ناشناخته

همه ما به طور متوسط در طول هفته حداقل دو بار تخم مرغ مصرف می کنیم و پوسته آن را دور می اندازیم و غافل از این هستیم که پوسته تخم مرغ سرشار از املاح معدنی قابل مصرف می باشد. همانطور که اشاره کردیم کربنات کلسیم یکی از اجزای اصلی پوسته تخم مرغ می باشد. به همین علت است که در گذشته از پودر پوسته تخم مرغ به عنوان مکمل کلسیم استفاده می شد.  از آنجایی که یک گرم پوسته تخم مرغ دارای 380 الی 400 میلی گرم کلسیم می باشد، می توان تخمین زد حدود نصف پوست تخم مرغ قادر است نیاز روزانه بزرگسالان به کلسیم را برطرف کند.

طبق شواهد کربنات کلسیم موجود در پوسته تخم مرغ قادر است بهتر از کلسیم کربنات خالص جذب گردد. به همین علت پوسته تخم مرغ یک مکمل کلسیم موثری به شمار می رود. علاوه بر این پوسته تخم مرغ دارای مقادیر اندکی پروتئین، فلوراید، منیزیم و حتی سلنیوم می باشد که موجب افزایش سلامت استخوان ها می شود.

فواید مصرف پوسته تخم مرغ

مصرف پوسته تخم مرغ می تواند دارای فواید بسیاری باشد. از آنجایی که پوسته تخم مرغ نوعی مکمل کلسیم طبیعی محسوب می شود، مصرف آن می تواند موجب تقویت استخوان ها و مانع از ابتلا به پوکی استخوان گردد. همچنین مصرف پوسته تخم مرغ و ویتامین D در بانوان یائسه موجب افزایش تراکم استخوان آنها می شود. بعلاوه مصرف پودر پوسته تخم مرغ موجب کاهش علائم و عوارض آرتروز مفصلی می شود. علاوه بر این، غشاء موجود در پوسته تخم مرغ یک ماده مفید برای مو می باشد.

عوارض مصرف پوسته تخم مرغ

علاوه بر فواید، مصرف پوسته تخم مرغ عوارضی نیز می تواند به همراه داشته باشد. اولین نکته در مصرف پوسته تخم مرغ به عنوان منبع غنی کربنات کلسیم شستشوی صحیح آن می باشد. چرا که ممکن است پوسته تخم مرغ حاوی برخی میکروب ها باشد. از این رو ضروری است پیش از تهیه پودر پوسته تخم مرغ، به خوبی آنها را شسته و سپس بپزید. همچنین اگر پوسته تخم مرغ به خوبی پودر و آسیاب نشود، قطعات نسبتاً درشت آن ممکن است موجب آسیب دیدن گلو و مری شود. مکمل های طبیعی کربنات کلسیم اغلب دارای مقادیر نسبتاً بالایی از مواد سمی مثل سرب، آلومینیوم و جیوه هستند. از این رو در مصرف آنها باید کمی احتیاط کرد.

بدن ما روزانه به مقادیر مشخصی از عنصر کلسیم نیاز دارد. در صورتی که روزانه مقادیر مناسبی از کربنات کلسیم مصرف شود؛ به ندرت ممکن است دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف کلسیم شویم. زیاده روی در مصرف مکمل کلسیم ممکن است موجب ابتلا به سنگ کلیه، اسهال، یبوست، تهوع و دل درد شود. از دیگر عوارض مصرف بیش از حد این ترکیب شیمیایی می توان به نفخ، هیپر اسیدیتی، افزایش فشار خون، هیپرکلسمی، اختلال در عملکرد کلیه و کاهش تحرک معده ای روده ای شود.

طرز تهیه مکمل کلسیم از پوسته تخم مرغ

ابتدا تخم مرغ را به خوبی بشویید. سپس تخم مرغ ها در ظرف آب جوش مناسبی قرار دهید و اجازه دهید به خوبی بپزد. پس از اینکه تخم مرغ ها پختند، پوسته آنها را بکنید و با استفاده از هاون، دستگاه آسیاب و حتی مخلوط کن پوسته ها را پودر کنید. مطمئن شوید پوسته ها به خوبی و به طور یکنواخت پودر شده اند. می توانید پودر به دست آمده را نیم ساعت در فر قرار دهید تا حرارت کافی ببیند و رطوبت و میکروب های احتمالی موجود در آن از بین بروند. سعی کنید روزانه بیشتر از 5/2 گرم از پودر پوسته تخم مرغ استفاده نکنید. چرا که طبق بررسی ها و مطالعات، روزانه 5/2 گرم کلسیم کربنات تامین کننده نیاز بدن می باشد. بنابراین مقادیر بیشتر ممکن است موجب آسیب به کلیه ها شود و حتی ریسک بیماری های قلبی را افزایش دهد.

سوالات متداول کربنات کلسیم در پوسته تخم مرغ

1- آیا می توان از پوسته تخم مرغ استفاده های دیگری کرد؟

پوسته تخم مرغ منبعی غنی و سرشار از مواد مغذی می باشد. در صورتی که بتوان پوسته تخم مرغ را در مقیاس های زیاد تهیه کرد، می توان از آن برای استفاده های صنعتی بهره مند شد.

2- آیا می توان از پودر کلسیم کربنات به دست حاصل از تخم مرغ برای تغذیه دام و طیور استفاده نمود؟

بله. از آنجایی که مرغ های تخمگذار برای تخم گذاری به مقادیر بالایی کلسیم نیاز دارند، می توان پودر کلسیم حاصل را در جیره غذایی مرغ های تخم گذار جای داد. به این ترتیب برای تغذیه دام و طیور نیز مناسب می باشد.

3- آیا مصرف پودر کلسیم برای دستگاه گوارش مضر نیست؟

خیر. مکمل های کلسیم، آنتی اسید معده هستند و به ندرت ممکن است موجب ایجاد هرگونه آسیب در دستگاه گوارش مصرف کننده شوند.

4- برای تهیه پودر کلسیم از تخم مرغ قهوه ای استفاده کنیم یا سفید؟

رنگ پوسته تخم مرغ ناشی از رنگدانه های تولیدی مرغ می باشد. طبق بررسی ها رنگ پوسته تخم مرغ هیچ تاثیری بر کیفیت پوسته تخم مرغ ندارد. پس می توان از هر دو نوع برای استفاده از این منبع غنی استفاده کرد.

5- آیا می توان هنگام تهیه غذا از پودر کلسیم استفاده نمود؟

بله. استفاده از پودر کلسیم تاثیری بر طعم و کیفیت غذا ندارد. می توانید از پودر پوسته تخم مرغ در غذاهایی مثل ماکارونی، آش و خورشت ها استفاده کنید.

6- کربنات کلسیم را از کجا خریداری کنم؟

شرکت بازرگانی کیمیا تجارت تات یکی از تامین کنندگان اصلی کربنات کلسیم می باشد. شما می توانید برای استعلام قیمت و خرید کربنات کلسیم با کارشناسان فروش شرکت کیمیا تجارت تات از طریق شماره های 02166438647 و 09021046648 و 09305093947 در تماس باشید.