سازمان بهداشت جهانی (WHO) مصرف 1 تا 2 وعده ماهی در هفته را توصیه می کند. اگر شما این مقدار ماهی را مصرف نمی کنید، باید از مکملهای غذایی استفاده کنید. روغن ماهی یکی از مشهورترین انواع مکملهای غذایی در سراسر جهان به شمار می رود. در این مقاله قصد داریم شما را با ویژگیها، فواید و مضرات استفاده از روغن ماهی آشنا کنیم با ما همراه باشید.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
روغن ماهی نوعی چربی یا روغن است که از بافتهای مختلف ماهی به دست می آید. ماهیها انواع مختلفی دارند و همه آنها مناسب برای تولید روغن نیستند. معمولا از ماهیهایی که دارای چربی بیشتری هستند، از جمله ماهی تن و شاه ماهی، برای تهیه این محصول استفاده می شود. این روغن سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 می باشد که این مواد فواید زیادی برای سلامت انسان دارند. به طور طبیعی 30 درصد از مواد موجود در این روغن مربوط به ترکیبات امگا 3 و 70 درصد باقی‌مانده از چربیهای دیگر می باشد. علاوه بر این، مقادیری از ویتامینهای D و A نیز در روغن ماهی ماهی وجود دارد
امگا 3 یکی از اسیدهای چرب ضروری برای بدن است که از نوع غیر اشباع می باشد. اسیدهای چرب ضروری در بدن انسان ساخته نمی شوند، بنابراین باید این چربیها را از طریق مصرف خوراکیهایی نظیر ماهی یا مکمل روغن ماهی به بدن رساند. امگا سه انواع مختلفی دارد که در قسمت بعد با آنها آشنا خواهید شد.
ALA فراوان ترین نوع امگا 3 موجود در غذاهای گیاهی می باشد و در روغن ماهی مقدار خیلی کمی دارد. این نوع امگا سه در بدن انسان کاربرد فیزیولوژِیک خاصی ندارد. با این حال مصرف این اسید چرب در کاهش ریسک مرگ در بیماران قلبی تاثیرات مثبتی را نشان داده است.
EPA نوع دوم امگا 3 می باشد که در بدن انسان کاربردهای ضد التهابی دارد. این امگا سه به فراوانی در روغن ماهی وجود دارد. از این امگا 3 در رژیم غذایی افراد مبتلا به افسردگی استفاده فراوانی می شود. منابع سرشار EPA و DHA عبارتند از: ماهی سالمون، مار ماهی، شاه ماهی و میگو. لبنیات نیز می توانند حاوی این اسید چرب باشند.
DHA دسته سوم بین انواع امگا سه می باشد که در روغن ماهی به فراوانی یافت می شود. این اسید چرب به فراوانی در بخشهایی مانند پوست انسان و شبکیه چشم موجود می باشد. این اسید چرب برای رشد سیستم عصبی مرکزی در کودکان و عملکرد بهینه مغز در بزرگسالان ضروری می باشد.
روغن ماهی به دلیل وجود در مواد اولیه غذایی گوناگون و سرشار بودن از مواد مغذی مختلف فواید زیادی دارد. برخی از مهمترین فواید مصرف این ماده در ادامه به صورت خلاصه برای شما آورده شده است.
همانطور که قبل تر هم خواندید، روغن ماهی به علت سرشار بودن از امگا 3 باعث کاهش احتمال ابتلای افراد به بیماریهای قلبی می شود. تحقیقات نشان داده است که افرادی که در رژیم غذایی خود از ماهیها استفاده می کنند کمتر به بیماریهای قلبی و عروقی مبتلا می شوند. البته مصرف این مکمل غذایی در افرادی که دارای بیماریهای قلبی بوده اند تغییری در وضعیت بیماری آنها ایجاد نمی کند.
گزارشهای متعددی از تاثیر روغن ماهی در کاهش فشار خون در بیماران فشارخونی وجود دارد. بنابراین می توان گفت مصرف این ماده می تواند یک راه حل درمانی برای این بیماران باشد. البته توجه داشته باشید این مکملها در افرادی که فشار خون بالای مزمن و شدیدی دارند اثر بیشتری نسبت به افرادی که دارای فشار خون خفیف هستند، دارد.
روماتیسم مفصلی نوعی بیماری خود ایمنی و التهابی است که در آن فرد بیمار دچار درد و التهاب در ناحیه مفاصل می شود. گزارشها نشان می دهد مصرف روغن ماهی در این افراد به کاهش درد و التهاب در مفاصل کمک می کند. هرچند که میزان این کاهش التهاب زیاد نیست اما نیاز افراد به داروهای ضدالتهابی را به مرور زمان کاهش می دهد.
با اینکه مکانیسم عملکرد این روغن در افراد مبتلا به افسردگی مشخص نیست اما گزارشهایی مبنی بر اثرات مثبت امگا 3 در روند درمانی افسردگی دیده شده است. البته مصرف این مکملها اثری قابل مشاهده بر افراد دچار شده به افسردگی پس از زایمان نداشته است.
برخی از تحقیقات نشان می دهد افرادی که به میزان کافی از غذاهای دریایی یا روغن ماهی استفاده می کنند، ریسک کمتری برای ابتلا به این بیماری دارند. با این وجود مصرف غذاهای دریایی در بیماران مبتلا به آلزایمر و سایر بیماریهای شناختی تاثیر قابل توجهی ندارد.
امگا 3 برای رشد سیستم عصبی مرکزی در جنین، شیرخواران و کودکان یک مهره‌ی الزامی به شمار می رود. بنابراین به زنان باردار و شیرده توصیه می شود به صورت هفتگی حداقل 250 و حداکثر 350 گرم غذای دریایی مصرف کنند. همچنین به مادرانی که به این غذا‌ها حساسیت دارند مکمل روغن ماهی تجویز می شود تا امگا 3 مورد نیاز برای مادر و کودک تامین شود.
روغن ماهی به شکل کلی زیان خاصی برای انسان ندارد. با این حال مصرف بیش از حد این ماده می تواند در ابتلا به سرطان پروستات در آقایان نقش داشته باشد. همچنین مصرف بیش از حد امگا 3 می تواند سبب اختلال در انعقاد خون و پاسخهای خودایمنی شود. بهتر است پیش از مصرف این ماده با پزشک خود مشورت نمایید.
1- در صورت مصرف روزانه روغن ماهی چه اتفاقی می افتد؟
مصرف روزانه بیش از 3 گرم از این ماده می تواند ریسک خونریزی را در افراد افزایش دهد. به شما توصیه می کنیم برای مصرف این ماده ابتدا با پزشک صحبت کنید و دوز پیشنهادی ایشان را استفاده نمایید.
2- مصرف مکمل روغن ماهی با چه داروهایی تداخل دارد؟
به طور کلی توصیه می شود اگر از داروهای ضد انعقاد یا رقیق کننده خون استفاده می کنید از این مکمل استفاده نکنید. همچنین بهتر است پیش از مصرف این مکمل با پزشک خود مشورت کنید تا با سایر داروهای مصرفی شما تداخل نداشته باشد.
3- چه مدت زمانی طول می کشد تا اثرات مثبت امگا سه در بدن مشاهده شود؟
مدت زمان برای مشخص شدن نتیجه استفاده از این مکملها در افراد مختلف متفاوت است. با این حال معمولا بعد از 6 هفته تا 6 ماه نتایج اولیه مصرف آن مشخص خواهد شد.
4- در چه زمانی از روز باید از روغن ماهی استفاده کرد؟
به علت فواید زیادی که این ماده دارد شما می توانید در هر زمانی از روز آن را مصرف کنید. با این وجود برخی توصیه می کنند در شب و قبل از خواب آن را مصرف کنید تا اثرات آن روی بهبود خواب را مشاهده نمایید.
5- مصرف ناشتای روغن ماهی چه زیانی دارد؟
روغن ماهی هنگامی که همراه با چربیهای دیگر مصرف شود جذب بهتری دارد. بنابراین اگر ناشتا مصرف شود ممکن است به خوبی جذب نشود.
اورانیوم شگفت‌انگیزترین عنصر شیمیایی باقدرت مخرب و حیاتی است. بیشتر مردم به این فکر می‌کنند…
هیدروکسید آلومینیوم با نام‌های اسید آلومینیوم، آلومینا هیدراته، تری هیدرات اکسید آلومینیوم و یا هیدروکسید…
تگزاپون نام صنعتی یک نوع سورفکتانت آنیونی است که به نام‌های سدیم لوریل اتر سولفات…
مونوآمونیوم فسفات به‌عنوان یک ترکیب شیمیایی اساسی در آتشنشانی شناخته می‌شود. این ترکیب با ویژگی‌های…
بوریک اسید در چشم پزشکی چه کاربردهایی دارد؟ این سؤال از جمله پرسش‌های متداولی است…
آمونیاک در کشاورزی چه کاربردی دارد؟ این سؤال از جمله پرسش‌های متداولی به‌حساب می‌آید که…