شته چیست؟

شته جزء مخرب ترین آفات روی گیاهان در مناطق معتدل و مرطوب به شمار می آید. این حشرات علاوه بر مکیدن شیره گیاه، همانند ناقل بیماری است و گیاهان اطراف را نیز گرفتار می کنند. توانایی بالای این حشرات در تکثیر سریع از طریق تولید مثل غیر جنسی و توسعه تلسکوپی، باعث موفقیت این گروه موجودات از نظر اکولوژیکی می شود. نابودی این حشرات و کنترل آن امری دشوار است و نیاز به تخصص و مواد شیمیایی مناسب دارد. در این مطلب بیشتر به چیستی شته و راهکارهای مقابله با شته خواهیم پرداخت.

معرفی شته

شته حشره ای شیره خوار، به اندازه سر سوزن و جزء نرم تنان و خانواده Aphididae است. بیشتر گونه های این حشره یک جفت برآمدگی یا میخچه روی شکم دارند. این حشرات جزء آفات جدی گیاهان هستند که رشد گیاه را کند یا متوقف می کنند. آفات مورد نظر می توانند گال گیاهی را ایجاد کنند و باعث تغییر رنگ و شکل برگها، جوانه ها و گلها شوند. این حشرات چرخه زندگی پیچیده ای دارند و در فصل تابستان، ماده بدون بال یا مادران ساقه بدون نیاز به لقاح، تولید مثل می کنند. مشخصه اصلی مادران ساقه، به دنیا آوردن فرزندان زنده است.

علت شته

ظهور شته به دلایل مختلفی اتفاق می افتد که یکی از آنها ضعیف شدن گیاهان تحت استرس است. عوامل استرس زا برای گیاه شامل، فقدان نور کافی، آبیاری بیش از حد، هرس شدید، شوک پیوندی، استفاده از آفت کشها علیه سایر حشرات، شرایط آب و هوایی نامناسب واستفاده بیش از حد کودهای غنی از نیتروژن است. پرندگان و برخی حشرات مفید در باغچه ها، باغ و مزرعه ها جلوی تکثیر بیش از حد آفات را می گیرند. استفاده مکرر حشره کش، علاوه برحذف آفات، اولین سد دفاعی طبیعت را نیز از بین می برد. با حذف حشرات مفید و حضور کمتر پرندگان، این موجودات بدون مزاحمت فرآیند تکثیر و تخریب خود را انجام می دهند.

راهکار مقابله با شته

در مرحله اولیه برای حذف شته باید از وجود این آفت بر روی گیاه خود مطمئن شوید. در صورتی که تنها چند شاخه مبتلا به این مشکل هستند، آنها را هرس کنید. روی گیاهانی که مقاومت کافی دارند، فرآیند اسپری کردن آب را با قدرت زیاد انجام دهید. در گیاهان آپارتمانی برای حذف این حشرات، می توانید از دستمال مرطوب استفاده کنید. این آفات، نیتروژن اضافی را دوست دارند، لذا بهتر است تنها به اندازه نیاز گیاه، از کود نیتروژنی استفاده کنید.

کلونی مورچه ها باعث رشد بیشتر این موجودات می شود و بهتر است در اسرع وقت آن را نابود کنید. حشراتی که این موجودات را نابود می کنند، نیاز به گیاهان شهد دار دارند، لذا بهتر است چند گیاه شهد دار در باغچه یا باغ خود داشته باشید. دشمنان طبیعی این موجودات مانند زنبورها، کفشدوزکها و غیره را به حال خود رها کنید و اجازه دهید در باغ شما با این حشرات مبارزه کنند. در صورت استفاده از آفت کش حتما اطلاعات آن را مطالعه کنید.

مضرات شته

شته ها به ندرت خسارتهای عمده در محیط های زراعی ایجاد می کنند که با این حال وجود آنها نیز بدون مشکل نیست. این موجودات ریز، از شیره گیاه تغذیه می کنند و باعث از بین رفتن قوت آن می شوند. از دیگر مضرات وجود این موجودات، می توان به زرد شدن برگهای گیاه و رشد ناکافی اشاره کرد. در صورتی که این موجودات را به موقع نابود نکنید آنها می توانند تکثیر و گسترش پیدا کنند. مبتلا شدن یک گیاه در باغچه، باعث سرایت این آفت به سایر گیاهان می شود. این آفت همچنین یک ماده زائد به نام “عسلک” از خود به جای می گذارد که می تواند به کپک تبدیل شود و باعث آسیب بیشتر به محصولات شود.

مواد شیمیایی برای حذف شته

بهترین روش نابودی شته ها پیش ازآسیب به محصولات کشاورزی، استفاده از سموم دفع آفات است. برای جلوگیری از هجوم این حشرات و کاهش خطرات آنها مانند آسیبهای قارچی، پوسیدگی و غیره، آفات کشها بهترین راهکار هستند. همه آفت کشها نمی‌ توانند این حشرات را نابود کنند و اغلب اثربخشی آنها بستگی به ترکیب شیمیایی، زمان بندی و کاربرد آنها دارد. آفت کشها برای داشتن بهترین عملکرد باید به صورت مستقیم بر روی این حشرات استفاده شوند. کشاورزان در محصولاتی با برگهای آسیب پذیر باید قبل از تکثیر بیشتر حشره و نابودی محصولات، اقدامات ضروری را به کار بگیرند. مواد شیمیایی متنوع برای رفع این موجودات با توجه به گیاه متفاوت است.

به عنوان مثال، نمکهای اسید چرب به طور کلی بر روی شته ‌های گیاهان برگدار تأثیر می گذارند، در حالی که مالاتیون، کلرپیریفوس بهترین سم شته درخت هستند. از آنجایی که نابودی این موجودات بسیار سخت است، دانشگاه آریزونا توضیح داد که گاهی اوقات ترکیب آفت کشهای قدیمی تر، مانند اورتن، اندوسولفان، متاسیستوکس-R، دی متوات و پیرتروئیدها ممکن است روشی بهتری باشد. کالج کشاورزی، غذا و محیط زیست دانشگاه کنتاکی به کشاورزان یادآوری می کند که ترکیب کارباریل را نباید روی شته‌ ها استفاده کنید؛ زیرا می تواند برای حشرات شکارچی بسیار مضرتر از شته‌ ها باشد. به کارگیری این ترکیب به جمعیت شته ‌ها اجازه می دهد بدون هیچ گونه کنترل طبیعی به طرز منفجر کننده ای انتشار پیدا کنند.

ترکیبات طبیعی برای مقابله با شته

زمانی که تکثیر شته در محیط زراعی بیشتر می شود و فرآیند آسیب زدن به برگها، ساقه ها و جوانه ها آغاز می شود، فوراً باید با هجوم آنها مقابله کنید. هرچه زودتر با هجوم شته سفید مقابله کنید، شانس بیشتری برای متوقف کردن آسیبهای این موجود خطرناک دارید. از روشهای رایج برای نابودی این آفات می توان به استفاده از جریان قوی شلنگ آب اشاره کرد. شته ها حشرات کوچک و نرمی هستند که حتی یک باران شدید نیز می تواند آنها را از بین ببرد.

زمانی که آنها از روی گیاه حذف می شوند، به ندرت قدرت بالا رفتن دوباره از گیاه را دارند. برداشتن این حشرات با دست روش دیگری است که می توانید، امتحان کنید. دستکش باغبانی بپوشید و حشرات را از ساقه ها، برگها، جوانه های گل یا هر جایی که می بینید جدا کنید و داخل یک سطل آب صابون بیندازید. همچنین می توانید نواحی آسیب دیده را ببرید یا هرس کنید. رها کردن شکارچیهای طبیعی مانند کفشدوزکها از دیگر روشهایی است که می توانید برای نابودی جمعیتهای گسترده این حشرات امتحان کنید.

سوالات متداول شته چیست؟

1- بهترین درمان طبیعی برای نابودی شته ها چیست؟

احتمالاً شناخته شده ترین درمان خانگی برای مبارزه با این حشرات، استفاده از صابون نرم یا صابون پتاس است. در این صابون، چربی اضافی، عطر، رنگ یا غلیظ کننده وجود ندارد.

2- بهترین درمان سیستمیک برای نابودی این حشرات چیست؟

رایج ترین حشره کش سیستمیک موجود برای از بین بردن شته ها در باغچه های خانه، اورتن (اسفات) است.

3- آیا می توانم شته ها را با اسپری کردن سرکه از بین ببرم؟

اسپری کردن سرکه به صورت غلیظ یا رقیق می تواند به عنوان یک درمان موثر برای نابودی حشرات به کار رود.

4- طول عمر شته چقدر است؟

هر شته ماده طی چند نسل، صدها فرزند تولید می کند. میانگین طول عمر یک شته تقریباً یک ماه است.

5- انواع شته کدامند؟

برخی از این حشرات با نامهایی مانند مگس سبز یا سیاه مگس شناخته می شوند، اما گونه های دیگری وجود دارند که زرد، صورتی، سفید یا خالدار هستند.