رزین ترکیبی است بسیار چسبنده که هم به صورت طبیعی و هم مصنوعی وجود دارد. این ترکیبات چسبنده در شرایط خاصی سخت و جامد می شوند. رزینهای سخت در آب محلول نیستند و اغلب در الکلها حل می گردند. با توجه به موارد استفاده و همچنین ترکیب شیمیایی، رزیـنها به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. شیره درخت کاج یک نمونه رزین طبیعی است. این ماده در ابتدا به شکل مایع است و سپس در مجاورت هوا سخت و جامد می شود. در گذشته از این ماده برای درزگیری قایقها، ساخت ظروف غذا، مومیایی اجساد و … استفاده می کردند. لازم به ذکر است که رزینهای طبیعی معمولا قابل اشتعال هستند و در زمان استفاده از آنها باید مراقب بود. در ادامه به روشهای حذف حباب از رزین خواهیم پرداخت.
در این مطلب موضوعات زیر را مطالعه خواهید کرد:
رزینهای گیاهی در طبیعت
کاج تنها گیاهی نیست که رزین ترشح می کند. کهربا نیز یکی دیگر از رزینهای گیاهی است که به رنگ طلایی است و در ساخت زیور آلات استفاده می شود. البته در موارد خیلی کمیاب، کهربا به رنگ آبی نیز دیده می شود. برخی از گیاهان نیز صمغ تولید می کنند. تفاوت صمغ با رزین در این است که، صمغ به طور کامل سخت نمی شود و نرم و انعطاف پذیرتر است.
با پیشرفت علم و تکنولوژی، بشر فهمید که می تواند این رزینها را به پلیمر تبدیل کند و اینگونه بود که رزینهای مصنوعی کشف شدند. رزینهای مصنوعی از قیمت پایین تری برخوردار هستند و تهیه آنها نیز راحت تر می باشد. به علاوه یکنواخت تر بوده و پایدارتر نیز هستند. رزینها انواع مختلفی دارند که از جمله آنها می توان به پلی استر، فنولیک، وینیل استر، اپوکسی و … اشاره کرد. این رزینها در ساخت انواع پلاستیکها، رنگ، زیورآلات، لوازم دکوری، پوشش ضد آب و … استفاده می شوند.
رزین پلی استر چیست؟
رزین پلی استر طی واکنش استری شدن اسیدهای آلی دو عاملی با الکلهای چند عاملی تولید می شود. معمولی ترین اسید دو عاملی که برای تولید آن استفاده می شود، انیدرید مالئیک است. با کنترل اسیدهای اشباع و غیر اشباع، کاتالیستها، دما، زمان واکنش و همچنین طراحی فرمول پایه، می توان رزینهای پلی استری مختلف را برای کاربردهای گوناگون تولید کرد. این رزینها کاربردهای گوناگونی دارند و برای ساخت مواد قالب سازی، در چاپگر لیزری به عنوان تونر و همچنین به عنوان پیوند دهنده در رنگهای پلی استری کوره به کار می روند. همچنین از پنلهای پلی استر تقویت شده با فایبر گلاس به عنوان دیوارهای قابل شستشو استفاده می شود.
پلی استر به صورت غیر اشباع است و برای سخت شدن با استایرن ترکیب می شود. پیوندهای دوگانه ای که در هر دو ماده وجود دارد، آنها را سخت می کند و در قالب شبکه قرار می دهد. برای اینکه رزین پلی استر دارای خواص ویژه و متفاوتی باشد، مواد دیگری نیز به آنها اضافه می شود. رنگدانه ها، مواد تغلیظ کننده، ماده جاذب اشعه فرابنفش نور خورشید، جدا کننده قالب، ضد حباب، عوامل کنترل جریان پذیری و همچنین سیستم پخت از جمله این مواد هستند. شما می توانید برای خرید رزین پلی استری با کارشناسان فروش شرکت کیمیا تجارت تات در تماس باشید.
رزین اپوکسی چیست؟
رزین اپوکسی یکی ار رزینهای دو جزئی است. به این معنی که علاوه بر رزین، یک جزء سخت کننده نیز دارد. در واقع جزء سخت کننده و رزین مانند چسب دو قلو عمل می کنند و زمانی که با هم ترکیب شوند به مرور سخت و محکم می گردند. یکی از محاسن این رزین، سمی نبودن آن است. به این ترتیب می توان به راحتی از آن استفاده کرد و هیچ گونه محدودیتی در این مورد وجود ندارد. عمده ترین کاربرد رزین اپوکسی، برای ساخت انواع زیورآلات و قطعات تزئینی و دکوری می باشد. یکی از مشکلاتی که درزمان استفاده از رزینها خصوصا رزیـن اپوکسی به وجود می آید، ایجاد حباب در سطح رزین است. برای خرید رزین اپوکسی با کیفیت می توانید با شرکت کیمیا تجارت تات در ارتباط باشید.
دلایل ایجاد حباب در رزین
چهار دلیل اصلی در به وجود آمدن حباب در رزین نقش دارند. این دلایل عبارتند از:
- عدم اختلاط صحیح و پیروی از شیوه درست کار با رزین
- نگهداری رزین در دمای پایین
- غلیظ بودن بیش از حد رزین
- ورود هوای آزاد به داخل ترکیب
روشهای حذف حباب از رزین
اولین دلیل ایجاد حبابدر رزین، اختلاط کم و نا صحیح در مرحله اختلاط رزین و سخت کننده با یکدیگر است. برای حذف حباب از رزین باید ترکیب به خوبی و به آهستگی مخلوط شود. به این ترتیب مواد به خوبی با یکدیگر مخلوط و حبابها نیز خارج می شوند. مخلوط کردن سریع نیز باعث ورود هوا به رزین و ایجاد حبابهای بیشتر می شود. گرم شدن رزین نیز عامل ایجاد حباب است. هنگامی که دو جزء رزین با یکدیگر مخلوط می شوند، باید حتما مدت زمان اعمال رزین بر روی سطح (Pot life) و همچنین نقطه ژل شدن رزین (Gel time) را مد نظر قرار داد. در غیر این صورت رزین شروع به جوشیدن می کند و بر اثر گرم شدن زیاد رزین، حباب تشکیل می شود. بنابراین باید بعد از ترکیب چند دقیقه به رزین استراحت داد و بلافاصله آن را استفاده نکرد.
در صورتی که رزین و جزء سخت کننده در دمای پایین نگهداری شوند نیز حباب تشکیل می شود. برای رفع این مشکل باید به دمای نگهداری رزین توجه شود و طبق دستورالعمل، موارد رعایت شود. خصوصا در کارخانجات، سنگبریها، نجاریها و کفپوش کاران که در فصول سرد سال رزین را در محیط بیرون نگهداری و یا استفاده می کنند. در صورتی که رزین آماده شده به صورت اشتباه بر روی سطح اعمل شوند نیز حباب ایجاد می شود. برای رفع این مشکل باید رزین را بر روی سطح مورد نظربریزیم و آن را با استفاده از لیسه های پلاستیکی و یا کاردک به خوبی بر روی سطح پخش کنیم تا علاوه بر رفع حباب، از ایجاد خط و خش نیز بر روی سطح جلوگیری شود.
سایر عوامل تشکیل حباب در رزین
عامل دیگر تشکیل حباب، رطوبت است. در صورتی که بر روی سطح مورد نظر (اعم از سنگ، چوب، بتن و…) رطوبت وجود داشته باشد، حبابهایی تشکیل می شوند که اندازه های بزرگتری نسبت به سایر حبابها دارند. نوسانات دمایی نیز عامل مهمی در تشکیل حباب به حساب می آیند. به این معنی که رزین و سطح مورد نظر دارای اختلاف دما باشند. برای برطرف کردن این مشکل باید سطح را کمی گرم کرد. به این ترتیب مواد به راحتی بر روی سطح جاری می شود و حباب تشکیل نمی شود یا اینکه خیلی کم تشکیل می شود.
غلظت رزین نیز در میزان حباب تشکیل شده موثر است. در واقع ترکیبات غلیظ، حبابها را با شدت بیشتری نگه داشته و حباب زدایی از آنها سخت تر است. اما در مورد ترکیبات رقیق این اتفاق کمتر رخ می دهد و حذف حباب نیز راحت تر خواهد بود. در ضمن برای قالب گیری باید از رزین مناسب برای همان کار استفاده کرد تا مشکلات کمتری به وجود آید.
سوالات متداول حذف حباب از رزین
1- زمانی که رزین پخته و مستحکم شد و همچنان حبابهای ریزی مشاهده کردیم، چه باید کرد؟
حذف این حبابها کار سختی است زیرا در کیفیت و زیبایی کار تاثیر زیادی دارند. چنانچه تمامی مراحل درست انجام شود، دیگر هیچ حبابی در اثر هنری مشاهده نمی شود. با این حال برای حذف حباب از رزین باید از سنباده دستی یا برقی استفاده کرد. کارهای رزینی ظریف هستند نباید به آنها خیلی فشار وارد کرد. فقط باید سطح رویی آن را سنباده کشیده شود تا اگر حبابی روی سطح باقی ماند، حذف شود. با استفاده از سنباده کشی هوای محبوس در لایه رویی آزاد و حبابها از سطح خارج می شوند.
2- ماده ضد حباب اپوکسی چیست؟
ضد حباب اپوکسی یک افزودنی است که در فرآیند تولید اپوکسی و یا سخت کننده آنها اضافه می شود. این مواد کمک می کنند تا حبابهای موجود به سطح کار بیایند و در عمق نمانند. این ویژگی باعث می شود تا با حرارت غیر مستقیم حبابها به راحتی حذف شوند.
3- چرا نباید از مواد ضد حباب اپوکسی استفاده کرد؟
افزودنیها و مواد ضد حباب در زمان ساخت رزین و یا هاردنر در کارخانه تولید کننده به رزین اضافه می شود و به هیچ وجه نباید در زمان کار با رزین از این افزودنیها استفاده کرد. زیرا در اکثر موارد (حدود 90%) باعث کدر شدن رزین و یا خشک نشدن رزین بعد از استفاده خواهد شد.
4- دلیل اینکه از رزینها در صنایع استفاده های فراوانی می شود، چیست؟
رزینها دارای ویژگیهای خاصی هستند از این رو کاربردهای فراوانی دارند و در صنایع از آنها استفاده های زیادی می شود. مقاوم در برابر اسیدهای قوی، چسبندگی بالا، قابل استفاده در همه جا حتی منازل، استحکام بالا در برابر نیروها و ضربات مکانیکی، تحمل فشارهای بالاتر از 5 تن بر سانتی متر مربع، عایق الکتریسیته، مقاومت بالا در برابر دما پس از خشک شدن، تنوع رنگ و… از جمله این ویژگیها هستند.
5- آیا برای حذف حباب از درون رزین می توان از تفنگ حرارتی نیز استفاده کرد؟
بله، از تفنگ حرارتی نیز می توانیم برای حذف حبابها استفاده کنیم که باعث می شود رزین زودتر خشک شود. با این روش حبابهای ریز از سطح رزین حذف می شوند. البته لازم به ذکر است که تفنگ را نباید به طور مستقیم و د نزدیکی مواد قرار داد.
