تفاوت ساکارز و سوکرالوز

بیشتر افرادی که علاقه مند به مواد خوراکی و صنایع غذایی هستند در مورد تفاوت ساکارز و سوکرالوز اطلاعات درستی ندارند. ساکارز و سوکرالوز دو شیرین کننده بسیار پرطرفدار هستند. در صنایع غذایی برای ایجاد طعم شیرین به مواد غذایی از این دو ماده استفاده می کنند. حال بسیاری از افراد ساکارز و سوکرالوز را یکی می دانند اما این گونه نیست. این دو شیرین کننده شباهت زیادی به هم دارند امّا تفاوتهایشان از شباهتهایشان بیشتر است. در این مطلب سعی داریم تا علاوه بر معرفی کامل این دو شیرین کننده، به کاربرد، شباهت و تفاوت ساکارز و سوکرالوز بپردازیم.

معرفی ساکارز و سوکرالوز

ساکارز یک قند طبیعی است که به عنوان نام علمی شکر نیز شناخته می شود. ساکارز از دو عدد مونوساکارید گلوکز و فروکتوز ساخته شده است که در واقع می توان این مولکول را یک دی ساکارید نامید. به ساکارز قند سفره هم می گویند و C12H22O11 فرمول شیمیایی ساکارز است. ساکارز یک شیرین کننده طبیعی است که کالری بالایی نیز دارد و به صورت طبیعی در چغندر و نیشکر یافت می شود.

سوکرالوز یک شیرین کننده مصنوعی است که به صورت مصنوعی ساخته می شود. این ترکیب بدون آن که موجب ایجاد کالری یا کربوهیدرات شود، طعم شیرینی را ایجاد می نماید. بنابراین می توان سوکرالوز را یک شیرین کننده رژیمی دانست. برخی سوکرالوز را یک نوع قند می دانند در حالی که این طور نیست. این ترکیب تنها دارای طعم شیرینی است و قند محسوب نمی شود. مولکول سوکرالوز با ایجاد تغییراتی در مولکول ساکارز به صورت مصنوعی در محیط آزمایشگاه تولید خواهد شد. فرمول شیمیایی این شیرین کننده به صورت C12H19Cl3O8 می باشد.

مهمترین کاربردهای ساکارز و سوکرالوز

با وجود تفاوت میان ساکارز و سوکرالوز، بازهم کاربردهای این دو تا حدودی با هم مشابه هستند. در واقع کاربرد این دو ترکیب را می توان وجه شباهت آنها دانست که جزء مواد اولیه غذایی محسوب می شوند. همچنین این دو ترکیب، در کاربرد نیز دارای تفاوتهایی می باشند. اصلی ترین کاربرد ساکارز و سوکرالوز به عنوان مواد شیرین کننده در صنایع تولید مواد غذایی است. در واقع تولیدکنندگان مواد غذایی برای طعم دادن به مواد غذایی از قند ساکارز یا شیرین کننده مصنوعی سوکرالوز بهره می برند. تفاوت اصلی کاربرد ساکارز و سوکرالوز در رژیمی بودن آنها است. برای تولید خوراکیهای رژیمی همانند دسرهای رژیمی، نوشابه رژیمی، آدامس و … از سوکرالوز استفاده می کنند. چرا که سوکرالوز کالری بسیار کمتری نسبت به قند طبیعی دارد. اما از ساکارز برای تولید مواد غذایی غیر رژیمی، طبیعی و شیرین بهره می برند.

شباهت ساکارز و سوکرالوز چیست؟

قبل از آنکه تفاوت ساکارز و سوکرالوز را ذکر کنیم بهتر است ابتدا به شباهتهای این دو بپردازیم. اولین و مهمترین وجه شباهت ساکارز و سوکرالوز در خاصیت شیرین کنندگی آنها است. این دو ترکیب به عنوان شیرین کننده کاربرد دارند و دارای طعم شیرین هستند. دومین وجه شباهت ساکارز و سوکرالوز در فرمول شیمیایی آنها می باشد. البته نمی توان فرمول شیمیایی این دو را یکی دانست اما از نظر سطحی شباهتهایی میان فرمول شیمیایی این دو وجود دارند. چرا که سوکرالوز را از ساکارز می سازند.

تفاوتهای ساکارز و سوکرالوز کدامند؟

اولین تفاوت ساکارز و سوکرالوز در جزئیات فرمول شیمیایی آنها است. برای ساخت سوکرالوز از ساکارز، سه گروه از اکسیژن-هیدروژن متصل ساکارز را جدا کرده و آن را با اتمهای کلر جایگزین می کنند. بنابراین فرمول شیمیایی سوکرالوز، شکل تغییر یافته از فرمول شیمیایی ساکارز است. دومین تفاوت ساکارز و سوکرالوز در میزان طعم شیرین و کالری آنهاست. سوکرالوز تقریبا 600 برابر شیرین تر از قند ساکارز می باشد. شاید فکر کنید که با این وجود چگونه سوکرالوز رژیمی است؟ ساکارز در هر قاشق چای خوری دارای 16 کالری است. در حالی که این میزان برای سوکرالوز صفر می باشد. این خاصیت سوکرالوز آن را رژیمی می کند.

دیگر تفاوت ساکارز و سوکرالوز در میزان جذب آنها در بدن است. سوکرالوز توسط آنزیمهای گوارشی تجزیه نمی شود. در واقع 85 درصد سوکرالوز بدون هیچ تغییری از بدن خارج خواهد شد. بنابراین این شیرین کننده نمی تواند موجب بالا رفتن قند یا چاقی شود.

سوالات متداول تفاوت ساکارز و سوکرالوز

1- تفاوت ساکارز و سوکرالوز در میزان مفید بودن آنها برای بدن چیست؟

به صورت کلی مصرف زیاد قند طبیعی ساکارز و هم شیرین کننده مصنوعی سوکرالوز می تواند برای بدن مضر باشد. با این حال سوکرالوز برای بدن مفیدتر است. چرا که کمتر جذب بدن می شود و قند خون را بالا نمی برد.

2- آیا مصرف سوکرالوز برای افراد دیابتی کاملا بی خطر است؟

از آن جایی که سوکرالوز موجب بالا رفتن قند خون نمی شود، مصرف آن برای افراد دیابتی بدون خطر است. اما مصرف زیاد این شیرین کننده مصنوعی می تواند موجب کاهش تاثیر انسولین بر خون شود. بنابراین مصرف زیاد آن برای سلامتی بیماران دیابتی مفید نیست.

3- چرا مصرف شیرین کننده های مصنوعی گاهی نتیجه عکس می دهد؟

گاهی مصرف زیاد شیرین کننده های مصنوعی می تواند موجب چاقی افراد شود. چرا که افراد با آسودگی خاطر از میزان بالایی از شیرین کننده ها و خوراکیهای پرکالری دیگر استفاده می کنند. در نتیجه سوکرالوز می تواند موجب اضافه وزن افراد شود.

4- تفاوت ساکارز و سوکرالوز بر پوسیدگی دندان چیست؟

یکی دیگر از تفاوت ساکارز و سوکرالوز، میزان تاثیر آنها بر پوسیدگی دندان است. ساکارز توسط آنزیمهای موجود در بزاق قابل حل می باشد. در نتیجه به مرور زمان موجب پوسیدگی دندان خواهد شد. اما سوکرالوز این تاثیر مخرب را ندارد.

5- آیا مصرف سوکرالوز موجب سرطان می شود؟

مصرف سوکرالوز تا سال 2013 میلادی به صورت کامل ایمن شناخته شده بود. تا این که یک تحقیق در ایتالیا نشان داد که احتمالا میان مصرف سوکرالوز و سرطان خون موشهای آزمایشگاهی رابطه ای وجود داشته است. به همین دلیل مصرف این ماده غذایی باید با احتیاط صورت گیرد. با این وجود به صورت کلی سوکرالوز از شیرین کننده های مصنوعی دیگر کم خطرتر است.