ترکیبات مکملهای بدنسازی

ورزش از جمله کارهایی است که نقش موثری در سلامت بدن دارد. در کنار ورزش، استفاده از مکملهای بدنسازی و انواع مواد غذایی که ترکیباتی حاوی ویتامین، مواد معدنی و پروتئینها باشد، توصیه می گردد. با افزایش سوخت و ساز بدن از طریق فعالیتهای شدید بدنی، طبیعتا نیاز پروتئینی و املاحی بدن نیز افزایش پیدا می کند. با توجه به این نکته، استفاده از مکملهای بدنسازی در کنار فعالیت بدنی بالا چون انجام ورزشهای سنگین، می تواند مفید واقع شود. در ادامه این مطلب به ببرسی ترکیبات مکملهای بدنسازی و مزایا و معایب آنها خواهیم پرداخت.

آشنایی با ترکیبات مکملهای بدنسازی

به طور کلی، ترکیبات مکملهای بدنسازی، حاوی انواع مختلفی از ویتامینها، املاح و پروتئینها می باشند که نقش کمکی در عضله سازی بدن دارند. مکملهای بدنسازی از ایجاد بافت چربی پیشگیری و به عملکرد ورزشی مطلوب نیز کمک شایانی می کنند. در ادامه به معرفی و بررسی مواد لازم جهت تهیه مکملهای بدنسازی می پردازیم:

پروتئینها

پروتئینها یکی از ترکیبات مکملهای بدنسازی هستند که نقش کلیدی در عضله سازی بدن دارند‌. آمینو اسیدها و کازئین از جمله پروتئینهایی هستند که به افزایش عضله، کاهش اشتهای کاذب و بهبود عملکرد قلب کمک می کنند.

کراتین (ATP)

کراتین یکی دیگر از ترکیبات مکملهای بدنسازی است. این ماده در انواع مواد غذایی چون گوشتها به صورت طبیعی وجود دارد. کراتین موجب افزایش استقامت، عضله سازی بدون چربی و انرژی بخشی در بدن ورزشکار می شود.

دهیدرو اپی آندروسترون (DHEA)

DHEA”” یک نوع هورمونی است که از غده فوق کلیوی ترشح می شود که با افزایش سن ترشح آن در بدن کاهش می یابد. این نوع هورمون به تعادل ترشح هورمونهای جنسی کمک شایانی می کند. DHEA در ترکیبات مکملهای بدنسازی وجود دارد که علاوه بر ایجاد تعادل هورمون جنسی، به افزایش سوخت و ساز نیز کمک کرده که به نوعی باعث کاهش چربی در بدن می شود.

کافئین

کافئین از جمله ترکیبات مکملهای بدنساری است که می تواند تاثیر مثبتی در کاهش توده های چربی داشته باشد. این ماده همچنین به کاهش خستگی و افزایش هوشیاری مغز کمک می کند.

مولتی ویتامینها

مولتی ویتامینها یکی از موثرترین مواد در مکملهای بدنسازی هستند. ویتامینA, k, C  و ویتامینهای گروه B از جمله آنها است. این ویتامینها به نوعی به تقویت ایمنی بدن، کاهش التهابات و بهبود زودهنگام زخمهای ورزشکار کمک می کنند.

گلوتامین

گلوتامین نیز جزء ترکیبات مکملهای بدنسازی است. این اسید آمینه به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و سلولهای عصبی کمک می کند. گلوتامین همچنین باعث تولید پروتئین در بدن می شود که به صورت غیرمستقیم در عضله سازی نقش دارد. کلسیم، فسفر، پتاسیم، منیزیم، سدیم نیز از جمله ترکیبات مکملهای بدنسازی است که به مواد “مینرالی” معروف هستند. این مواد در تنظیم فشار خون، تقویت استخوان و هیدراته ماندن بدن ورزشکار، نقش ویژه ای دارند.

درصد استفاده از ترکیبات موجود در مکملهای بدنسازی

میزان و درصد استفاده از ترکیبات مکملهای بدنسازی، با توجه به نوع مکمل مشخص می شود. مکملهای پروتئینی، اغلب دارای بیش از 90 گرم پروتئین در هر 100 گرم می باشند که در رده مکملهای دارای 90 درصد پروتئین قرار می گیرند. درصد استفاده از کراتین در مکملهای بدنسازی باید در حدی باشد که روزانه  حداکثر 10 گرم وارد بدن ورزشکار شود. میزان گلوتامین در مکملهای ورزشی نیز باید حداکثر 20 گرم در هر 100 گرم  باشد. مکملهای انرژی بخش، دارای بیش از 3 میلی گرم کافئین و ترکیبات  DHAEهستند. شایان ذکر است، گاهی برخی از مکملها، به صورت ترکیبی از انواع مواد پروتئینی، مواد معدنی، مولتی ویتامینها و اسیدهای چرب می باشند. مقدار مواد اولیه به کار رفته در تولید این نوع مکملها، با توجه به نیاز بدنی ورزشکار تعیین می گردد.

مزایا و معایب مصرف مکمل بدنسازی

ترکیبات مکملهای بدنسازی امروزه با افزایش مصرف قابل توجهی روبرو هستند. از این رو بد نیست تا در کنار فوایدی که دارند، به بررسی عوارض آنها نیز بپردازیم. در ادامه به مزایا و معایب مصرف مکمل بدنسازی اشاره می کنیم.

مزایا مصرف مکمل بدنسازی

مهم ترین مزایای استفاده از مکملهای بدنسازی، کاهش بافت چربی، عضله سازی و تقویت بدن ورزشکار است. از آن جا که در این مکملها دارای ترکیباتی همچون انواع ویتامینها نیز هستند پس مصرف آنها می تواند در تقویت قدرت ایمنی، بهبود عملکرد قلب و عروق و تقویت سیستم عصبی و مغزی کمک کننده باشد.

معایب مصرف مکمل بدنسازی

مصرف مکملهای بدنسازی که کیفیت مطلوب و استانداردی ندارند، می تواند عوارضی به دنبال داشته باشد. افزایش کلسترول خون، عدم تعادل هورمونی و ایجاد مشکل در تولید مثل و مشکلات کبدی از مهمترین این مزایا است. همچنین افزایش مقدار گلوکز در خون، ایجاد عفونت، ایجاد مشکلات روحی و روانی در صورت وابستگی به این مکملها نیز می تواند از دیگر مزایایی مصرف مکملهای ورزشی باشد.

سوالات متداول ترکیبات مکملهای بدنسازی

1- آیا ترکیبات مکملهای بدنسازی، قابل استفاده برای نوجوانان و کودکان است؟

انجام ورزشهای سنگین، ممکن است در بین نوجوانان نیز مرسوم باشد که در این صورت، مصرف مکملهای بدنسازی باید زیر نظر پزشک و مربی استفاده شود. مصرف این نوع مکملهای ورزشی در بین کودکان ممنوع می باشد.

2- آیا در ترکیبات مکملهای بدنسازی از مواد گیاهی و طبیعی استفاده می شود؟

بله در برخی از انواع مکملهای ورزشی از عصاره های گیاهی چون جینسینگ، پروتئین شیر و کافئین قهوه استفاده می شود. طبیعتا عوارض مصرف مواد طبیعی و گیاهی کمتر از نوع شیمیایی و آزمایشگاهی است.

3- آیا مصرف مکملهای بدنسازی برای زنان عوارض بالایی خواهد داشت؟

مصرف مکملهای بدنسازی به نوعی باعث افزایش هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) می شود. بدون شک، افزایش این نوع هورمون در بدن بانوان، می تواند عوارضی داشته باشد که از جمله آنها، کاهش قدرت باروری است.

4- آیا نوع مکمل بدنسازی با توجه به نوع ورزش، قابل تعیین است؟

بله، برخی از فعالیتهای ورزشی باعث می شوند که ورزشکار به طیف خاصی از مکملهای ورزشی نیاز داشته باشد. به عنوان مثال در ورزشهای استقامتی نیاز به مکملهای پروتئین دار، مد نظر می باشد.

5- آیا مکملهای بدنسازی، دارای تاریخ مصرف می باشند؟

مکملهای بدنسازی نیز مانند مکملهای دارویی از تاریخ مصرف برخوردار هستند. قبل مصرف آنها، بهتر است تاریخ انقضای درج شده روی بسته بندی را مطالعه نمایید. اثر مفید مکملهایی که تاریخ آنها گذشته است، طبیعتا کم خواهد بود.