تفاوت جوش شیرین خوراکی و صنعتی

تفاوت جوش شیرین خوراکی و صنعتی از درجه خلوص، کیفیت و ناخالصيها آنها ناشی می شود. جوش شیرین خوراکی و صنعتی از یک ماده تشکیل می شوند. در نتیجه منجر به کاربردهای متفاوت جوش شیرین خوراکی و صنعتی می شود. جوش شیرین به سه شكل جوش شیرین خوراکی (مصارف خانگی)، دارویی و صنعتی تولید می شود. جوش شیرین یک محصول همه کاره، ارزان، غیر سمی و سازگار با محیط زیست است. نامهای ديگر این ماده بی کربنات، بی کربنات سدیم و کربنات هیدروژن سدیم است. در این محتوا تلاش كرده‌ ایم تا به معرفی جوش شیرین خوراکی و صنعتی، كاربردها، اهمیت و نقش آن در کاربردهای مختلف، فواید و معایب جوش شیرین خوراکی و صنعتی و تفاوت جوش شیرین خوراکی و صنعتی بپردازیم.

جوش شیرین خوراکی چیست؟

جوش شیرین خوراکی یا بی کربنات سدیم ماده ای با فرمول شیمیایی NaHCO3 به شکل پودر سفید بسیار ریز، بی بو و محلول در آب است. ظاهر آن برخلاف طعم آن شبیه نمک خوراكی است. شکل طبیعی آن از استخراج ناکولیت به دست می آید. با این حال، این شکل از بی کربنات بسیار نادر و گران است. تولید شیمیایی آن از طریق نمک (کلرید سدیم)، گچ (کربنات کلسیم) و آمونیاک صورت می گیرد. خواص و ویژگیهای اصلی این ماده، خوشبو کننده، ساینده سبک و ضد رسوب آهک است.

کاربردهای جوش شیرین خوراکی

جوش شیرین درجه غذایی با کد FCC شناسایی می شود. جوش شیرین خوراکی را می توان در منازل برای شستشوی سبزیجات، براق كردن ظروف نقره، تمیز کردن قابلمه یا ماهیتابه سوخته و سیاه شده، حذف بوی بد یخچال و فر، حذف رسوب آهک از سینک، شیرآلات و اجاق گاز، به عنوان تسکین و خوشبو كننده پاها، در گوشتهای فرآوری شده، از بین لکه های چای و قهوه، پخت نان و كيک و غیره استفاده كرد.

اهمیت جوش شیرین خوراکی

جوش شیرین خوراکی را می توان به پنج روش پودر، خمیر، محلول، اسپری و مخلوط به راحتی و ایمن در منازل استفاده کرد. جوش شیرین خوراکی باعث ایجاد حساسیت نمی شود. غیر سمی و زیست تخریب پذیر است. این ماده حاوی مواد نگهدارنده نیست و مقرون به صرفه است. از همه مهمتر در مصارف خانگی همه كاره است. در هنگام خريدن جوش شیرین به نوع (خوراكی، مصارف خانگی و صنعتی) آن توجه كنيد.

نقش جوش شیرین خوراکی

جوش شیرین خوراکی در خمیر کیک و نان، برای ور آمدن خمیر كاربرد دارد. در خیساندن نخود، لوبیا، لوبیا و عدس برای قابل هضم بیشتر آنها، در شستشوی میوه ها و سبزیجات برای حذف میکروبها، برای حفظ رنگ سبزی سبزیجات هنگام پختن مصرف می شود. جوش شیرین خوراکی دارای خاصیت سفید کنندگی و ضد قارچی است و جرم گیری موثر و کاملا طبیعی دارد. برای همین در ترکیب خمیر دندانها به کار می رود. این ماده تمایل به حفظ pH 8.1 دارد. بنابراین به عنوان ماده جوشانده ضد اسید در محصولات تمیز کننده دندان مصنوعی نیز استفاده می شود.

جوش شیرین صنعتی چیست؟

جوش شیرین در دمای بالاتر از 149 درجه سانتیگراد، به کربنات سدیم (ماده پایدارتر)، آب و دی اکسید کربن تجزیه می شود. کربنات سدیم با فرمول Na2CO3 با بی کربنات سدیم از نظر خواص شیمیایی و كاربرد متفاوت است. در واقع جوش شیرین صنعتی همان جوش شیرین معمولی است كه از نظر کیفیت، ناخالصی و درجه خلوص متفاوت است. جوش شیرین صنعتی خواص شیمیایی قوی تری دارد و نمی توان از جوش شیرین صنعتی در پخت و پز استفاده كرد.

کاربردهای جوش شیرین صنعتی

جوش شیرین صنعتی در محصولات شوینده خانگی، سفید کردن پارچه ها در خشک شویی، در صنعت كشاورزی به عنوان حشره كش و قارچ کش در مبارزه با کپک پودری، سفیدک کرکی روی گوجه فرنگی، بوته های رز، در صنعت مصالح صنعتی سیمان و گچ کاری، در صنعت نساجی، در ترکیب ساخت پلاستیک و پلیمر، به عنوان افزودنی در خوراک دامها، در ترکیب لوله بازکنها، اطفاء حریق، در کنترل آلودگی هوا، در دباغی چرم، تولید كاغذ، و تصفیه آب کاربرد دارد.

اهمیت جوش شیرین صنعتی

جوش شیرین صنعتی یک جزء ضروری در کاربردهای مختلف صنعتی است. شکی وجود ندارد که تولید بسیاری از محصولات، بدون این ماده امکان پذیر نیست. این ماده در تصفیه آب، سطح سرب و سایر فلزات سنگین را کاهش می دهد. همچنین این ماده با رشد بیولوژیکی مقابله می کند و به دلیل pH بالای آن، قلیایی بودن مناسب آب را هنگام تصفیه حفظ می کند. در کنترل آلودگی هوا، بی کربنات سدیم با دی اکسید گوگرد به گاز دودکش سولفوره شده  كارخانجات متصل می شود تا گازهای صنعتی را قبل از رها شدن در جو تصفیه کند.

فواید و مضرات جوش شیرین

بی کربنات سدیم یکی از پرمصرف‌ترین مواد شیمیایی غیر سمی در جهان است. مزایای آن برای کاربردهای محیط زیست، غذا، لوازم آرایشی و بهداشتی بسیار گسترده است. در مطالعه‌ ای روی 437 زن، استفاده طولانی مدت از دئودورانتهای حاوی آلومینا پس از اصلاح با تشخیص سرطان در سنین پایین‌تر مرتبط است. در حالی كه بی کربنات سدیم در دئودورانتها بی خطر است. تحقیقات گسترده بر روی این ماده، برای استفاده در صنعت داروسازی همچنان ادامه دارد.

مصرف جوش شیرین خوراکی یا دارویی در مقادیر زیاد منجر به افزایش سدیم در بدن می شود. این امر می ‌تواند باعث استفراغ و اسهال و همچنین مشکلات جدی تر مانند تشنج و نارسایی کلیه شود. هنگامی که به عنوان آنتی اسید معده استفاده می شود، اگر گاز زیادی در معده تولید کند، می تواند مشکلات گوارشی را بدتر کند. در موارد نادر، مصرف بیش از حد سدیم بعد از یک وعده غذایی زیاد، ممکن است باعث پارگی معده شود.

جوش شیرین صنعتی در چه موادی یافت می شود؟

جوش شیرین صنعتی در ترکیب شامپوها برای پاکسازی و درخشندگی موها به كار می رود. این ماده در تركيب شوینده‌ های لباسشویی، به عنوان سفیده كننده مصرف می‌ شود. این ماده مانع زرد شدن لباسها در حین شستشو در ماشین لباسشویی می شود. در لوله بازكنها‌ به عنوان چرب زدایی مصرف می شود. به عنوان یک پاک کننده سطوح، خاصیت سایشی ملایمی دارد و به حذف کثیفی بدون خراش روی سطوح حساس کمک می کند.

نقش جوش شیرین صنعتی

جوش شیرین صنعتی با گرم شدن، دی اکسید کربن آزاد می کند. از آنجا که دی اکسید کربن از هوا سنگین‌تر است، می‌تواند شعله های آتش را با حفظ اکسیژن خاموش کند. برای همین بی کربنات سدیم یك عامل مفید و مهم در کپسولهای آتش نشانی است. در دباغی این ماده به عنوان پیش تصفیه و تمیز کردن پوست و کنترل pH در طول فرایند دباغی، یک عامل خنثی‌کننده مواد رنگرزی در فرآیند رنگ استفاده می شود.

مقایسه جوش شیرین خوراکی و صنعتی

جوش شیرین خوراکی و صنعتی درجه خلوص یکسانی ندارند و در نتیجه کیفیت آنها متفاوت است. هر چه جوش شیرین خالص تر باشد، بهتر است. در واقع جوش شیرین خوراکی بایستی صد درصد بی کربنات سدیم باشد اما جوش شیرین صنعتی شامل کربنات سدیم و ناخالصیها نیز می‌ باشد. جوش شیرین خوراکی در طول فرآیند تولید، تحت آزمایشات متعددی قرار می گیرد تا خلوص آن تضمین شود. همچنین از منابع آلودگی از آن جدا شود. بنابراین تولید جوش شیرین خوراکی گرانتر از جوش شیرین صنعتی است و به تجزیه و تحلیل منظم نیاز دارد.

جوش شیرین برای استفاده پزشکی با خلوص بالا تولید می شود و تحت آنالیزها و کنترلهای بسیار بیشتری قرار می گیرد. جوش شیرین صنعتی در موادی مصرف می‌ شود که در تماس طولانی مدت و مستقیم با داخل یا خارج بدنه نباشد. بنابراین جوش شیرین صنعتی کمترین تجزیه و تحلیل را دارد. این پودر کیفیت پایین تری دارد ونباید آن را خورد. همچنین نمی توان از آن در پخت و پز یا برای تمیز کردن ظروف در مصارف خانگی استفاده کرد.

سوالات متداول تفاوت جوش شیرین خوراکی و صنعتی

1- آیا استفاده از جوش شیرین خانگی به عنوان خمیر دندان بی خطر است؟

استفاده از بی کربنات به عنوان خمیر دندان به دلیل خاصیت سایشی آن می تواند به مرور زمان به مینای دندان و لثه ها آسیب برساند. بنابراین استفاده از آن بایستی با احتیاط انجام گیرد. مسواک زدن با بی کربنات دو بار در هفته مناسب است.

2- ماندگاری بی کربنات سديم چقدر است؟

این محصول را می توان سالها بدون تغییر در خواصش نگهداری کرد. برای این منظور کافی است آن را در جای خشک نگهداری کنید زیرا به رطوبت حساس است.

3- قیمت جوش شیرین خوراکی به چه چیزی بستگی دارد؟

قیمت بی کربنات خوراکی با توجه به برند، کیفیت، فرآیند ساخت و حتی بسته بندی محصول متفاوت است. این نوع بی کربنات گرانتر از بی کربنات صنعتی یا آرایشی است اما ارزانتر از بی کربنات دارویی است.

4- تفاوت جوش شیرین با بکینگ پودر چیست؟

در ترکیب بکینگ پودر مواد مختلفی از جمله بی کربنات، نمکهای اسیدی و مونوکلسیم فسفات به كار می رود. در حالی كه جوش شیرین تنها از یک ماده NaHCO3 تشکیل می شود.

5- بی کربنات سدیم در گوشتهای فرآوری شده چه کاربردی دارد؟

بی کربنات سدیم در پخت گوشت فرآوری شده (سوسیس و ژامبون)، به ترکیب نمک و نیترات اضافه می شود تا از فاسد شدن گوشت جلوگیری کند. خواص ضد میکروبی بی کربنات سدیم آن را به یک افزودنی ایده آل برای این گوشتها که نیاز به نگهداری طولانی مدت دارند، تبدیل می کند.